Portefeuillehouder
Jürgen Vissers

Omschrijving

De gemeente Drimmelen maakt onderdeel uit van de samenwerkingsregio jeugdzorg West-Brabant Oost (WBO). Binnen deze regio maken we samen beleid en regelen we de inkoop van de specialistische jeugdzorg volgens de in 2020 door de gemeenteraad vastgestelde kaders. De vraag naar jeugdzorg blijft groot en de budgetten beperkt. Daarom startten we medio 2020 met de Taskforce jeugd in samenwerking met gemeente Geertruidenberg. We zijn immers gezamenlijk verantwoordelijk voor de toegang van jeugdzorg, het Centrum Jeugd en Gezin (CJG). De opdracht aan de Taskforce is om lokale beheersmaatregelen in te zetten, in aanvulling op de regionale beheersmaatregelen. Het doel is om kwalitatief goede jeugdzorg te blijven bieden aan jeugdigen in onze gemeenten die dat nodig hebben. Maar hierbij de groei van de kosten voor de niet vrij toegankelijke jeugdzorg te beperken. Naast de inzet van beheersmaatregelen wordt ook gewerkt aan een cultuuromslag.

Kwaliteit

Ondanks alle lokale en regionale inspanningen stegen de jeugdzorgkosten aanzienlijk. Dat zien we in de meest recente jaarcijfers over 2021. Oorzaak is groei van het aantal jeugdigen met jeugdzorg en toename van duur en omvang van zorgtrajecten. De kostenstijging zit vooral in jeugdbescherming, landelijke transitiearrangementen (LTA-zorg) en ambulante zorg. Verwijzers verwijzen juist naar de eerste 2 zorgvormen. De gemeente heeft hier geen of nauwelijks invloed op. De kosten specialistische jeugdzorg (inclusief pgb’s en Jeugdbeschermingsmaatregelen) hebben een sterk onzeker element. Eén jeugdige meer of minder in zorg maakt in uitzonderlijke casussen veel verschil. De invloed op verwijsgedrag van bepaalde verwijzers is beperkt, bijvoorbeeld rechters, medisch specialisten en gecertificeerde instellingen. 
Sinds begin 2020 is er een sterke toename in jeugdbeschermingsmaatregelen. Deze zorgvorm was juist voor 2020 meerdere jaren stabiel in omvang. De huidige cijfers van 2021 tonen een voorzichtige stagnatie van groei in aantal jeugdigen, maar helaas nog geen daling. De duur van zorgtrajecten neemt langzaam toe. We vermoeden dat die toename samenhangt met corona en nog enige tijd na-ijlt. Verwijzers geven deze maatregelen af. De gemeente heeft hier nauwelijks invloed op. Over de zorgelijke ontwikkelingen bij Jeugdbescherming Brabant (JBB) kreeg de gemeenteraad verschillende raadsbrieven.
Sinds eind 2020 is er een kleine stijging in het aantal jeugdigen met verblijfszorg. Dit in tegenstelling tot de voorzichtige daling in 2019. In 2021 lijkt de stijging te stabiliseren en niet verder door te zetten. Verblijfszorg is een dure vorm van zorg. Het beleid is: zo thuis als mogelijk. Kan een kind niet thuis wonen? Dan gaat de voorkeur naar (netwerk) pleegzorg of een gezinshuis. Gezinshuiszorg neem verder toe. Deze zorg is aanzienlijk goedkoper dan reguliere verblijfszorg, maar blijft duur. Ambulante zorg daalde in omvang in het 1e kwartaal 2021 en stijgt weer sterk vanaf het 2e kwartaal. Er is ook een toename in de duur van zorgtrajecten. Ook dit betekent een kostenverhoging. 
Een opvallende stijging in 2021 is er in de LTA-zorg (landelijke transitiearrangementen). Een toename van jeugdigen met zeer dure zorgproducten voor complexe zorg. De gemeente heeft hier geen invloed op. Deze zorg is landelijk georganiseerd en verwezen door medisch specialisten. Gemeente zijn hier niet bij betrokken, maar betalen wel de rekening. 
Ook kosten voor persoonsgebonden budgetten (pgb’s) stijgen. Voornamelijk door meer verwijzingen in zorguren, niet de groei van het aantal jeugdigen met een pgb. 
Corona leidde voor veel gezinnen tot onrust en problemen. Een deel van de toename in jeugdzorg lijkt hiermee samen te hangen. Dit is niet één op één aan te tonen. 

Ondanks stijgingen zien we in 2021 de 1e effecten van de Taskforce (zie raadsbrief Taskforce jeugdzorg). Dit project zorgt dat verschillende kosten niet verder oplopen (zie raadsbrief Taskforce jeugdzorg). Wat wel het geval was geweest zonder de Taskforce.