C. Onderhoud kapitaalgoederen

Inleiding onderhoud kapitaalgoederen

Terug naar navigatie - Inleiding

De gemeente Drimmelen beheert ongeveer 385 hectare aan openbare ruimte. Elke inwoner, bezoeker en werknemer in de gemeente Drimmelen gebruikt deze openbare ruimte voor vele diverse activiteiten zoals wonen, werken en recreëren. Dit maakt de gemeente mogelijk door het aanleggen en onderhouden van wegen, riolering, civieltechnische kunstwerken, groen, straatmeubilair, verkeersmaatregelen, openbare verlichting en gebouwen. Dit noemen we onderhoud Kapitaalgoederen.
De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud beïnvloeden het voorzieningenniveau, maar daarmee ook de jaarlijkse lasten.

Hieronder lichten we de belangrijkste kapitaalgoederen toe. We toetsen dit aan bestaand beleid en ontwikkelingen in 2021. Het bestaand beleid voor deze paragraaf is vastgelegd in gemeentelijke beleidsnota’s (zie bijlage 1).
Bij inrichting, onderhoud en beheer houden we rekening met wetgeving:
•    De Wegenwet van 1930
•    De Wegenverkeerswet van 1994
•    Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990
•    Besluit Administratieve Bepalingen inzake het Wegverkeer
•    Wet geluidhinder
•    Bouwstoffenbesluit
•    Wet milieubeheer
•    Waterschapskeur
•    Reglement op de watergangen Noord-Brabant
•    Wet telecomvoorzieningen
•    Wet energiedistributie artikel 16
•    Besluit veiligheid attractie- en speeltoestellen van 1997.

Het onderhoud en beheer van de openbare ruimte verdelen we in 3 categorieën: dagelijks onderhoud, structureel onderhoud en vervangingsonderhoud.
Bij herinrichting van de Openbare Ruimte wegen we verschillende belangen af. Jongere onderdelen waaraan we nog moeten wennen zijn toegankelijkheid, klimaatadaptatie en duurzaamheid.
Het belangrijkste doel van het dagelijks en structureel onderhoud is: door het uitvoeren van onderhoudsmaatregelen zorgen we ervoor dat de elementen veilig blijven en de maximale levensduur voor een element behaald wordt. Het structureel onderhoud voeren we planmatig uit. Gedurende het jaar voeren we visuele inspecties uit. We combineren de inspecties met de beschikbare gegevens over onder andere levensduur. Met deze informatie stellen we een (meerjarig) jaarprogramma (MOP) op.

Het belangrijkste doel van het vervangingsonderhoud is: op het moment dat een element aan het eind van zijn (technische) levensduur is, vervangen we dit door hetzelfde type met een langere levensduur. Structureel en vervangingsonderhoud pakken we zoveel als mogelijk integraal aan (werk met werk maken). Zo nemen we bij rioolvervangingen en renovaties van straten maatregelen voor openbare verlichting, het openbaar groen en verkeer in de plannen mee.

Prg. Exploitatie Primaire Wijzigingen Totaal Uitgaven Saldo
begroting 2021 begroot 2021 2021
2. a. Wegen 286.335 -30.000 256.335 212.009 44.326
2. b. Riolering 332.500 49.000 381.500 315.391 66.109
2. c. Water 82.500 -6.500 76.000 117.294 -41.294
2. d. Groen 1.267.158 -74.764 1.192.394 1.179.005 13.389
Div. e. Gebouwen 283.488 625 284.113 223.908 60.205
Totaal Exploitatie 2.251.982 -61.639 2.190.342 2.047.607 142.736
Prg. Voorzieningen Stand Vermeerdering Totaal Vermindering Saldo voorz.
01.01.2021 2021 begroot 2021 31.12.2021
2. a. Wegen - 972.940 972.940 425.393 547.547
Div. e. Gebouwen 1.417.824 462.069 1.879.893 271.084 1.608.809
Totaal voorzieningen 1.417.824 1.435.009 2.852.833 696.478 2.156.356
Prg. Lopende investeringen Krediet Wijzigingen Totaal Uitgaven Restant
raming 2021 krediet t/m 2021 krediet
2. a. Wegen 9.254.000 295.750 9.549.750 4.935.990 4.613.760
2. b. riolering 7.932.391 125.000 8.057.391 2.879.087 5.178.304
2 c. water 331.000 - 331.000 83.140 247.860
2. d. Groen 395.000 - 395.000 308.161 86.839
Div. e. Gebouwen 4.330.219 105.272 4.435.491 4.487.201 -51.710
Totaal Investeringen 22.242.610 526.022 22.768.632 12.693.579 10.075.053
Prg. Af te sluiten investeringen Krediet Wijzigingen Totaal Uitgaven Restant
raming 2021 krediet t/m 2021 krediet
2. a. Wegen 2.619.000 484.185 3.103.185 2.105.485 997.700
2. b. riolering 2.926.277 10.182 2.936.459 2.931.041 5.418
2. d. Groen 315.850 - 315.850 315.850 -
Totaal af te sluiten investeringen 5.861.127 494.367 6.355.494 5.352.376 1.003.118
Totaal generaal 31.773.543 2.393.759 34.167.302 20.790.039 13.377.263

Planning Openbare Werken 2021 en verder

Terug naar navigatie - Planning Openbare Werken 2021 en verder

In 2021 gingen we verder met het Integraal beheer Openbare Ruimte (IBOR) en de implementatie daarvan. We veranderden vooral de planning. In de onderstaande opsomming lichten we dat toe. 

De volgende integrale projecten voor 2021 namen we in de begroting op: 

Voor een uitgebreide toelichting verwijzen we naar Toelichting lopende investeringen en Toelichting af te sluiten investeringen verderop in deze paragraaf. 

We rondden de volgende werkzaamheden in 2021 geheel af:

  • Centrumroute Terheijden (rotonde Zeggelaan tot aan Schapenbogert). 
  • Prinses Margrietstraat/Julianastraat Hooge Zwaluwe
  • Winkelstrip Lage Zwaluwe

Bij de volgende projecten startten we de voorbereidingen: 

  • Griendwerkerstraat Lage Zwaluwe
  • Stationstraat en omgeving Made
  • Nachtegaalstraat Made
  • Zeggelaan (Terheijden)
  • Drimmelenseweg Made

Deze werkzaamheden startten in 2021. We ronden deze af in 2022:

  • Boerenhoekstraat/Burg. Van Campenhoutstraat (Made)
  • Oude Haven (Drimmelen)
  • Prioritaire looproutes
  • Crullaan (Made)

a. Wegen

Terug naar navigatie - Beleidskader

Beleidskader (begroting 2021)
Het beleidskader met betrekking tot Wegen is vastgelegd in de notitie: Beleids- / beheerplan Wegen ‘ Grip op wegonderhoud’ . Het geactualiseerde beleidsplan/ beheerplan is in procedure. De uitgangspunt is een onderhoudsniveau van minimaal C (CROW). Hiermee borduren we grotendeels voort op het vorige beleid. Een op onderdelen hoger ambitieniveau is afhankelijk van de beschikbare middelen en de keuzes van de raad.

Kwaliteit D zien we als “achterstallig onderhoud”. Wegvak-onderdelen die op het kantelpunt zitten tussen kwaliteit C en D onderhouden we in het eerstvolgende jaar. Toch kunnen we besluiten om werkzaamheden op wegen incidenteel uit te stellen. Dit heeft dan te maken met andere werkzaamheden die ook in die straat plaatsvinden. Uiteraard zorgen we altijd voor een veilige situatie.

Terug naar navigatie - Financiële vertaling in begroting en jaarrekening

Financiële vertaling

Exploitatie Primaire Wijzigingen Totaal Uitgaven Saldo
begroting 2021 begroot 2021 2021
1. Klein onderhoud (incl. halfverhardingen) 286.335 -30.000 256.335 212.009 44.326
Totaal exploitatie 286.335 -30.000 256.335 212.009 44.326
Voorzieningen Stand Vermeerdering Totaal Vermindering Saldo voorz.
01.01.2021 2021 begroot 2021 31.12.2021
1. Voorziening onderhoud wegen - 972.940 972.940 425.393 547.547
Totaal voorzieningen - 972.940 972.940 425.393 547.547
Lopende investeringen Krediet Wijzigingen Totaal Uitgaven Restant Projectfase Planning
raming 2021 krediet t/m 2021 krediet gereed in
1. Drimmelenseweg - Sluizeweg Made 860.000 860.000 37.441 822.559 5. Realisatie Q1 2022
2. Aansluiting Zoutendijk / Horenhilsedijk 700.000 50.000 750.000 182.628 567.372 2. Definitie Onzeker
3. Aankoop grond Zoutendijk 95.000 95.000 6.438 88.563 2. Definitie Onzeker
4. Rode loperroute 750.000 750.000 447.509 302.491 5. Realisatie Q1 2022
5. Wegen: Dahliastraat / Schetsenakkerstraat 250.000 250.000 217.830 32.170 5. Realisatie Q1 2022
6. Wegen: rehabilitatie (inclusief Witteweg) 467.000 467.000 191.647 275.353 4. Voorbereiding Q4 2022
7. Kwaliteitsverbetering Oude haven Drimmelen: Wandelpromenade / Havenkant 575.000 575.000 200.839 374.161 5. Realisatie Q2 2023
8. Fietsstraat Parallelweg Wagenberg 255.000 255.000 248.490 6.510 6. Nazorg-, en overdracht Q1 2022
9. Kwaliteitsverbetering Oude haven Drimmelen: Biesboschweg 200.000 200.000 11.710 188.290 5. Realisatie Q1 2024
10. Vergroten burgertevredenheid 2021 - 90.000 90.000 - 90.000 3. Ontwerp Q1 2022
11. Centrumplan Made 2.940.000 2.940.000 2.660.182 279.818 5. Realisatie Q1 2025
12. Verkeersveilig Crullaan (minimale variant) 684.000 684.000 411.987 272.013 5. Realisatie Q1 2022
13. Verkeersveilig Zeggelaan (minimale variant) 935.000 935.000 83.646 851.354 3. Ontwerp Q4 2022
14. Verkeersreconstructies 2021 - 38.000 38.000 14.105 23.895 5. Realisatie Q1 2022
15. Haven Terheijden: vervanging beschoeiing 60.000 60.000 - 60.000 3. Ontwerp Afh. Werkzm. Waterschap
16. Project de Kleine Schans eo (Zuiderwaterlinie) 193.000 193.000 54.002 138.998 3. Ontwerp Q2 2022
17. Aanbrengen brug de Schans 100.000 100.000 - 100.000 3. Ontwerp Q2 2022
18. Aanleg parkeerterrein Hofjesweg 40.000 40.000 33.042 6.958 6. Nazorg-, en overdracht Q2 2022
19. Civiele werken buiten projectgeb. Romboutsstr Made - 117.750 117.750 - 117.750 3. Ontwerp Q4 2022
20. Winkelstrip Nieuwstraat Lage Zwaluwe 150.000 - 150.000 134.494 15.506 6. Nazorg-, en overdracht Q2 2022
Totaal lopende investeringen 9.254.000 295.750 9.549.750 4.935.990 4.613.760
Af te sluiten investeringen Krediet Wijzigingen Totaal Uitgaven Restant
raming 2021 krediet t/m 2021 krediet
1. Verbreding Zanddijk 300.000 -91.290 208.710 208.515 195
2. Centrumroute Terheijden 999.000 71.875 1.070.875 1.070.870 5
3. Kwaliteitsverbetering Oude haven Drimmelen: Dorpstraat 70.000 42.600 112.600 115.414 -2.814
4. Fietspaden Sluizeweg - 456.000 456.000 455.685 315
5. TEC Warmtenet Terheijden 1.000.000 1.000.000 - 1.000.000
6. Kwaliteitsverbetering Oude haven Drimmelen: Parkeerterrein 250.000 5.000 255.000 255.000 -0
Totaal af te sluiten investeringen 2.619.000 484.185 3.103.185 2.105.485 997.700
Terug naar navigatie - Geplande werkzaamheden

Geplande werkzaamheden (begroting 2021)
Met name op diverse asfaltwegen is vanuit de inspectie een kwaliteit D geconstateerd. Het achterstallig onderhoud lopen we in 2021 in. Dit jaar willen we de kwaliteit op deze wegen verhogen. Het betreft de volgende wegen/wegvakken:

We voeren op bovenstaande wegen nog een maatregelentoets uit. De maatregelentoets geeft een definitief antwoord over de aanpak en planning. De resultaten van de inspecties verdelen we uiteindelijk in klein en groot onderhoud en reconstructie/rehabilitaties. 

Terug naar navigatie - Toelichting investeringen (investeringsprognose 2019)

Toelichting nieuwe investeringen (begroting 2021)
Drimmelenseweg-Sluizeweg Made (uitvoering)
Voor de voorbereiding van dit project trokken we een externe projectleider aan, die ook de Crullaan en Zeggelaan voorbereidt. Naar verwachting ronden we de voorbereidingen begin 2021 af. De uitvoering stemmen we af op de werkzaamheden aan de nabijgelegen Stationsweg en Boerenhoekstraat, die ook nog op de planning staan.

Aansluiting Zoutendijk - Hh'dijk (uitvoering)
Vrijwel alle onderzoeken voor het bestemmingsplan zijn gereed. Na de inspraak stellen we het definitieve ontwerp vast, maken we het bestek en besteden de werkzaamheden aan. Pas nadat dit alles is afgerond, starten we met de uitvoering .

Wegen: Rode loper route 2021
In 2021 geven we verder uitvoering aan het verbeteren van de toegankelijkheid van de hoofdvoetpaden.

Wegen: Dahliastraat (wegvak Haagstraat-Witteweg) / Schetsenakkerstraat
Betreffend wegvak is aan rehabilitatie toe (volledige nieuwe opbouw). Deze werkzaamheden volgen direct na de vervanging van de waterleiding.

Wegen / rehabilitatie 2021
Net als bovengenoemde Dahliastraat zijn meer wegen aan groot onderhoud / rehabilitatie toe. Welke wegen we in 2021 aanpakken, laten we afhangen van de uitgevoerde inspectie en beschikbare budget. Zodra de gegevens binnen zijn, maken we een jaarplanning.

Kwaliteitsverbetering Oude Haven Drimmelen: d. Biesboschweg
In 2020 rondden we de parkeerplaats en Dorpstraat af. We bereidden het parkje en wandelboulevard voor. In 2021 voeren we zowel het Parkje als de wandelboulevard uit

Verkeersveilig Zeggelaan (minimale variant) (uitvoering)
Voor de voorbereiding van dit project trokken we een externe projectleider aan, die ook de Crullaan en Drimmelenseweg voorbereidt. Naar verwachting rond hij d de voorbereiding begin 2021 af . Ook de inspraak vindt nog plaats. De uitvoering stemmen we af op de werkzaamheden aan de Raadhuisstraat en Molenstraat. Dit in verband met het omleiden van het verkeer.

Aanbrengen brug de Schans Terheijden
In het Voorlopig Ontwerp voor de ontwikkeling van de Kleine Schans besteden we aandacht aan een brug in de dam door de gracht rondom de schans.

Parkeerplaats achter de hofjes, parkeervrij maken dorpsplein
In 2021 realiseren we parkeerplaatsen aan de Hofjesweg in Terheijden. Dit conform de motie van de raad. We passen het bestemmingsplan aan. De huidige bestemming groen zetten we gedeeltelijk om naar verkeersdoeleinden. Door de bestemmingsplanprocedure en bijbehorende onderzoeken waaronder archeologie is de start van de uitvoering en de kosten onzeker.

Terug naar navigatie - Realisatie t.o.v. planning

Realisatie t.o.v. planning
Toelichting exploitatie
1. Klein onderhoud (en halfverhardingen)
2021 was het eerste jaar dat we werkten met een Voorziening Wegen. Hierdoor was het bedrag in de exploitatie lager ten opzichte van de andere jaren, omdat we alleen klein wegenonderhoud uit de exploitatie betaalden. Voor klein onderhoud aan elementenverhardingen sloten we een raamovereenkomst met een aannemer. Deze besteedde het volledige jaarbedrag. Ook besteedden we een raamovereenkomst klein asfaltonderhoud aan. Omdat deze overeenkomst pas halverwege het jaar inging, konden we niet zoveel klein asfaltonderhoud uitvoeren als we wilden.

Terug naar navigatie - Toelichting lopende investeringen

Toelichting lopende investeringen

1.  Drimmelenseweg - Sluizeweg Made
Dit project is voorbereid en aanbesteed in 2021. De uitvoering volgt in de eerste helft van 2022. 

2.  Aansluiting Zoutendijk / Horenhilsedijk
We onderzochten de mogelijkheden voor de bypass. Door steeds verder uit de pas lopende kosten legden we een heroverweging aan de gemeenteraad in een opinieronde voor. Een meerderheid was voor het verder onderzoeken van een bypass voor alleen landbouwverkeer en verder optimaliseren van de bestaande infrastructuur. Deze opties werkten we verder uit, In 2022 volgt een raadbesluit.  

3.  Aankoop grond Zoutendijk
De gesprekken over grondaankoop zijn voortgezet. Van de 4 eigenaren staan er 3 positief tegenover verkoop van hun grond. 

4.  Rode loperroute
De GoeieStoepkes in Lage Zwaluwe, Hooge Zwaluwe, Drimmelen en Wagenberg zijn klaar. In Made en Terheijden is een deel in 2021 uitgevoerd. Het restant volgt in 2022 in afstemming met de aanleg van glasvezel. 

5.  Wegen: Dahliastraat / Schetsenakkerstraat
Dit werk is volgens planning en binnen het beschikbare budget uitgevoerd.

6.  Wegen: rehabilitatie (inclusief Witteweg)
Geplande rehabilitaties waren:
•    Boerenhoekstraat / Burgemeester van Campenhoutstraat (zie toelichting bij riolering),
•    Prinses Margrietstraat / Julianastraat (zie toelichting bij riolering),
•    Dahliastraat / Schetsenakkerstraat (zie punt 5),
•    Fietspad Harmoniepolder,
•    Fietspad Laakdijk en
•    Fietspaden Sluizeweg (zie punt 4 af te sluiten investeringen).
•    Witteweg Made

De fietspaden Harmoniepolder (Lage Zwaluwe) en Laakdijk (Terheijden) zijn helemaal voorbereid. We wilden niet in het fietsseizoen de werkzaamheden uitvoeren. We mochten ook niet in oktober tot april werken, omdat beide fietspaden bij of op een waterkering liggen. We pakken deze fietspaden nu in april 2022 aan. 
De uitvoering van de Witteweg stelden we uit. Als we de Witteweg in uitvoering namen kwam de verkeerscirculatie van Made in de knel. We gaven daarom voorrang aan de Boerenhoekstraat en de Drimmelenseweg / Sluizeweg. 

7.  Kwaliteitsverbetering Oude haven Drimmelen: Wandelpromenade / Havenkant
We verbeteren de kwaliteit in de Oude haven in Drimmelen. Hiervoor startten we in oktober 2021 met de werkzaamheden. We verwachten aan het begin van het watersportseizoen 2022 met de uitvoering klaar te zijn.

8.  Fietsstraat Parallelweg Wagenberg
In 2020 startten we met de inrichting van de Parallelweg naar een fietsstraat. De werkzaamheden leverden we eind 2020 op. Aan het einde van de onderhoudstermijn (begin 2022) vinden er nog kleine onderhoudswerkzaamheden plaats.

9.  Kwaliteitsverbetering Oude haven Drimmelen: Biesboschweg
Eind 2021 startten we met de voorbereiding van het bestek en tekeningen. We verwachten aan het einde van het watersportseizoen 2022 te starten met de uitvoering.

10. Vergroten burgertevredenheid 2021
Voor het eerst hielden we ter vergroting van de burgertevredenheid een burgerschouw. Deze keer in de kern Wagenberg. Diverse kleine zaken daaruit voerden we snel uit, zoals de omgeving bij Plexat / Onder de Toren. Het grootste werk uit de burgerschouw is de Onderdijk. Uitvoering vindt plaats in 2022. 

11. Centrumplan Made
De werkzaamheden in de Kerkstraat rond het culturele dorpshart van Made voeren we uit nadat de woningbouwwerkzaamheden zijn afgerond.

12. Verkeersveilig Crullaan in Made (minimale variant)
Het werk aan de Crullaan is grotendeels afgerond. In 2022 volgen nog enkele restpunten.

13. Verkeersveilig Zeggelaan in Terheijden (minimale variant)
Dit project is verder voorbereid. Veel tijd zat in afstemming met de buurt. We kunnen niet alle bezwaren van de buurt wegnemen. We verwachten in 2022 te starten.

14. Verkeersreconstructies 2021
De uitgevoerde kleine verkeersmaatregelen zijn:
•    Punaise Dreef Made
•    Straatjuwelen Nieuwstraat Lage Zwaluwe
•    Parkeeroplossing Wijngaardstraat Made.

Helaas vergden diverse maatregelen (kruispunten Kerkdijk, kruispunt Godfried Schalckenstraat, fietsoversteek Bredaseweg) meer afstemming met bewoners door verschil van inzicht. Hierdoor vond de uitvoering niet meer in 2021 plaats. 

15. Haven Terheijden: vervanging beschoeiing
Dit betreft de lage houten beschoeiing aan de zuidoost zijde van de haven. Met het waterschap kwamen we overeen dat dit wordt uitgevoerd tijdens de dijkverzwaring in het gebied. De dijkverzwaring is gepland in 2022 / 2023.

16. Project de Kleine Schans e.o. (Zuiderwaterlinie)
Het plan voor de Kleine Schans wordt bijgesteld op basis van het beschikbaar budget. Het plan voeren we in 2022 uit, nadat het is voorgelegd aan de raad. Om meer bekendheid te geven aan de Kleine Schans werken we samen binnen het project Zuiderwaterlinie.

17. Aanbrengen brug de Schans
In het Voorlopig Ontwerp voor de ontwikkeling van de Kleine Schans besteedden we aandacht aan een brug en een dam door de gracht rondom de schans.

18. Aanleg parkeerterrein Hofjesweg
Dit werk voerden we volgens planning en binnen het beschikbare budget uit.

19. Civiele werken buiten projectgebied Romboutsstraat Made
We richten de openbare ruimte pas in na de bouw van de 21 appartementen op de hoek Romboutsstraat - Van Gilslaan.

20. Winkelstrip Nieuwstraat Lage Zwaluwe
In juni 2021 startte de aannemer met de werkzaamheden en leverde het begin augustus 2021 op. Begin 2022 voeren we nog kleine onderhoudswerkzaamheden uit die tijdens de oplevering van de garantieperiode zijn geconstateerd.

Terug naar navigatie - Toelichting af te sluiten investeringen

Toelichting af te sluiten investeringen

1.  Verbreding Zanddijk
Dit werk is al enkele jaren klaar. Het enige dat nog moest gebeuren, was het aanbrengen van nieuwe bewegwijzering. Dat ronden we nu af. 

2.  Centrumroute Terheijden
In september 2021 verliep de garantie periode van het civieltechnische werk en de aanleg van het warmtenetwerk. In juni van 2021 herstelde de aannemer het afgekeurde straatwerk van de Hoofdstraat. 

3.  Kwaliteitsverbetering Oude haven Drimmelen: Dorpstraat
In 2020 realiseerde we de kwaliteitsverbetering in combinatie met de aanleg van het parkeerterrein. Het verplaatsen van de frietkraam schuiven we door naar 2022. 

4.  Fietspaden Sluizeweg
We voerden groot onderhoud uit aan de fietspaden langs de Sluizeweg, tussen Made en Drimmelen. Het asfalt vervingen we door beton, omdat dit beter bestand is tegen wortelopdruk van de bomen naast het fietspad.

5.  TEC Warmtenet Terheijden
We legden in 2020 in combinatie met het civieltechnisch werk een deel van het warmtenetwerk in Terheijden aan. In 2021 gaven we een het warmtenetwerk in beheer bij het TEC. Een formele overdracht met daarbij behorende documenten rondden we af in 2021. 

6.  Kwaliteitsverbetering Oude haven Drimmelen: Parkeerterrein
In 2020 realiseerden we een grote parkeerplaats in combinatie met een kwaliteitsverbetering van de Dorpstraat. Het verplaatsen van de frietkraam schuiven we door naar 2022. We overschreden het krediet doordat we onverwachts Japanse duizendknoop (€ 45.000) moesten verwijderen. Deze plant is heel moeilijk weg te krijgen.

Terug naar navigatie - Toelichting voorzieningen

Toelichting voorzieningen

Groot onderhoud aan wegen (exclusief rehabilitaties) betalen we vanuit de voorziening wegen. Dit groot onderhoud is te splitsen in groot onderhoud dat deel uitmaakt van integrale projecten en sectoraal groot onderhoud.

Voor 2021 stond voor ruim € 300.000 aan groot onderhoud in integrale projecten op de planning, verdeeld over 5 projecten. Van deze projecten waren er 2 in 2021 nog niet in uitvoering waardoor hier ook geen kosten op zijn gemaakt. Daar staat een fors hogere besteding tegenover voor het project Boerenhoekstraat / Burgemeester van Campenhoutstraat. Oorspronkelijk zouden de kosten van dit project over 2 jaren worden verdeeld, maar door vertraging is het zwaartepunt in 2021 komen te liggen. Door de vertraging van de projecten Griendwerkerstraat en omgeving en Nachtegaalstraat / Vinkenlaan komen de totale kosten voor de integrale projecten toch nog positief uit, op afgerond € 282.000.

Het sectorale groot onderhoud heeft niet kunnen plaatsvinden. Belangrijkste reden daarvoor is de late aanbesteding van de raamovereenkomst asfaltonderhoud, waar veel van deze werken onder vallen. Omdat de winterperiode geen optimale periode is voor asfaltonderhoud, stelden we dit uit tot voorjaar 2022. Inmiddels staan al deze werken in de planning of zijn reeds uitgevoerd (zoals Adelstraat).

Wel is flink geïnvesteerd in de kwaliteit van fietspaden en vooral ook van voetpaden. Zo zijn voetpaden in de Antwerpsestraat, Fresiastraat, Patronaatstraat, Iepenlaan, Voorstraat, Middelmeede, Sparrenhof en Biesboschweg herstraat. Vaak was dit nodig door wortelopdruk. 

 

b. Riolering

Terug naar navigatie - Beleidskader

Beleidskader (begroting 2021)
Op gemeentelijk niveau is eind 2017 het Water en Rioleringsplan Drimmelen 2018-2022, waarin opgenomen het verbreed GRP. (WRP) vastgesteld. Door de integrale benadering van het gehele watersysteem vindt in dit beleidsplan zowel riolering als water haar plaats.

Op regionaal niveau gelden voor de toekomst de uitgangspunten zoals opgenomen in het Bestuursakkoord Water (NBW) Water met vuur (ondertekend op 23 mei 2011).

Binnen de Samenwerking in de waterketen wordt invulling gegeven aan de in het bestuursakkoord gestelde doelen:

Water met vuur

  • Doelmatiger waterbeheer
  • Doelmatigheidswinst
  • Overheveling naar waterveiligheid
  • Gematigde stijging lokale lasten
  • Waterschappen zelfstandiger, rol provincies beperkter
  • Toetsing Waterkeringen wordt teruggebracht naar een cyclus van 12 jaar
  • Herziening belastingstelsel waterschappen
  • Opschaling afvalwaterketenbeheer
  • Dreigende wetgeving als stimulans.

Beleidsuitgangspunten Waterbeleidsplan

Bij het vaststellen van het WRP zijn nieuwe ambities vastgesteld. Deze ambities anticiperen vooral op klimaatverandering. Hieronder geven we de ambities weer:

  • Afvalwater is het ambitieniveau gemiddeld (anticiperend)
  • Hemelwater hoog (toekomstgericht)
  • Grondwater midden (anticiperend)
  • Oppervlaktewater midden (anticiperend)
  • Bedrijfsvoering hoog (toekomstgericht).

Bij een middenniveau (anticiperend) schatten we de situatie met een voorzichtige afwachtende houding en heeft een horizon van 10 tot 15 jaar. Toekomstgericht (hoog niveau) betekent dat we daadwerkelijk rekening houden met de toekomst. Voor regenwater bijvoorbeeld rekenen we met intensievere buien dan voorheen. De horizon is dan 15 tot 25 jaar.

Terug naar navigatie - Financiële vertaling in begroting en jaarrekening

Financiële vertaling in begroting en jaarrekening

Exploitatie Primaire Wijzigingen Totaal Uitgaven Saldo
begroting 2021 begroot 2021 2021
1. Onderhoud vrij verval riolering 197.500 32.000 229.500 188.595 40.905
2. Onderhoud drukriolering 90.000 17.000 107.000 115.194 -8.194
3. Onderhoud Individuele Behandeling Afvalwater (IBA's) 45.000 - 45.000 11.603 33.398
Totaal exploitatie 332.500 49.000 381.500 315.391 66.109
Lopende investeringen Krediet Wijzigingen Totaal Uitgaven Restant Projectfase Planning
raming 2021 krediet t/m 2021 krediet gereed in
1. Rioolvervanging Prinses Margrietstraat / Julianastraat 763.000 - 763.000 696.000 67.000 5. Realisatie Q1 2023
2. Rioolvervanging Burg. van Campenhoutstraat / Boerenhoekstraat 1.884.000 - 1.884.000 506.755 1.377.245 5. Realisatie Q4 2024
3. Maatregelen kern Made: voorbereiding Nachtegaalstraat 100.000 - 100.000 58.164 41.836 3. Ontwerp Q2 2022
Maatregelen. kern Made uitvoering: vervanging (Nachtegaalstraat) 727.000 - 727.000 163 726.838 3. Ontwerp Q4 2023
Maatregelen.kern Made uitvoering: ambitieniveau (Nachtegaalstraat) 120.200 - 120.200 - 120.200 3. Ontwerp Q4 2023
Maatregelen kern Made: uitstroomleiding (Kievitstr./Acaciastr.) i.c.m. Nachtegaalstr. 154.560 - 154.560 - 154.560 3. Ontwerp Q1 2023
4. Maatregelen kern Lage Zwaluwe: voorbereiding Griendwerkerstraat 100.000 - 100.000 66.644 33.356 3. Ontwerp Q2 2022
Maatregelen.kern L.Zw.: uitvoering: vervanging (Griendwerkerstraat) 905.000 - 905.000 - 905.000 3. Ontwerp Q2 2024
Maatregelen.kern L.Zw:uitvoering: ambitieniveau (Griendwerkerstraat) 277.500 - 277.500 - 277.500 3. Ontwerp Q2 2024
5. Maatregelen. gebied OHD (uitvoering) 270.000 - 270.000 87.666 182.334 5. Realisatie Q1 2024
Maatregelen gebied Oude haven Drimmelen 100.000 - 100.000 9.231 90.769 5. Realisatie Q1 2025
6. Maatregelen.kern Thd: voorbereiding (Molenstraat) 100.000 - 100.000 - 100.000 4. Voorbereiding Afh. Werkzm. Waterschap
7. Maatregelen kern Made: voorbereiding Stationsstraat 100.000 - 100.000 13.455 86.545 4. Voorbereiding Q1 2023
8. Rioolvervanging Kerkstraat Made 608.464 - 608.464 113.115 495.349 5. Realisatie Q1 2025
9. Ambitieniveau WRP (stelpost) 487.667 - 487.667 - 487.667 2. Definitie Doorlopend (stelpost)
10. Vervanging rioolontstopper 95.000 5.000 100.000 74.863 25.137 6. Nazorg-, en overdracht Q2 2022
11. Rioolvervanging Kilstraat 1.140.000 120.000 1.260.000 1.253.033 6.967 6. Nazorg-, en overdracht Q2 2022
Totaal lopende investeringen 7.932.391 125.000 8.057.391 2.879.087 5.178.304
Af te sluiten investeringen Krediet Wijzigingen Totaal Uitgaven Restant
raming 2021 krediet t/m 2021 krediet
1. Rioolvervanging Vijverstraat 522.000 -12.253 509.747 509.747 0
2. Rioolvervanging Marktstraat Made 796.500 -5.000 791.500 785.421 6.079
3. Rioolvervanging Terheijden Midden 1.299.777 26.305 1.326.082 1.326.750 -668
4. Rioolvervanging Molenplein (centrumplan Made) 308.000 1.130 309.130 309.123 7
Totaal af te sluiten investeringen 2.926.277 10.182 2.936.459 2.931.041 5.418
Terug naar navigatie - Geplande werkzaamheden

Geplande werkzaamheden (begroting 2021)

Afronden:

  • Kilstraat -Flierstraat Lage Zwaluwe
    Dit betreft een reguliere vervanging waarbij we het vastgestelde ambitieniveau toepassen. Door de relatief “moeilijke” ligging (zowel in particuliere grond als tracé en grondslag) is het een delicaat project.
  • Burgemeester Van Campenhoutstraat – Boerenhoekstraat
    Buiten het oplossen van lokale wateroverlast leggen we hier reeds het eerste gedeelte van de hemelwatersnelweg door Made aan. Pas met de aanleg van extra afvoercapaciteit in de Prinsenpolderstraat met daarbij een overstortvoorziening wordt voor dit gebied en het gebied bovenstrooms voldaan aan de ambitie uit het WRP.
  • Prinses Margrietstraat – Julianalaan
    Voorkoming van wateroverlast in de wijk. Het systeem is ontworpen op basis van bui 09. Dit is conform de ambitie uit het WRP. Hiervoor graven we een waterberging, leggen we lozingsvoorzieningen, vergroten we de riooldiameter, koppelen van de verharding in de openbare ruimte af, maken we een extra overstortvoorziening (bemalen) op het oppervlaktewater en vergroenen we parkeerplaatsen.

In uitvoering nemen:

  • Maatregelen kern Made uitvoering Nachtegaalstraat
    Dit betreft een reguliere oplossing voor de wateroverlast voor de Nachtegaalstraat.
  • Maatregelen kern Lage Zwaluwe uitvoering Griendwerkerstraat
    Hier is de riolering kwalitatief slecht. Tevens is er sprake van wateroverlast. Met het project worden beide zaken in een keer aangepakt.
  • Maatregelen gebied Oude haven Drimmelen
    Zie Integrale projecten.
  • Maatregelen kern Terheijden voorbereiden Molenstraat
    Zie Integrale projecten.
  • Maatregelen Kerkstraat Made 
    Een deel van de rioolmaatregelen in de Kerkstraat rondden we in 2020 af. Het restant nemen we mee met de werkzaamheden voor het Hart van Made. We houden ook rekening met werkzaamheden die we in de Stationsstraat (2023) uitvoeren.

    Toelichting nieuwe investeringen (begroting 2021)

    Maatregelen kern Made uitvoering (Nachtegaalstraat): vervanging 2.4.2 Maatregelen kern Made uitvoering (Nachtegaalstraat): ambitieniveau
    We startten de voorbereidingen voor dit project . in 2020 stelden we het functioneel ontwerp op .en/of bepaalden we maatregelen om het wateroverlast daar op te lossen. De berekeningen en principe tekeningen rondden we in 2020 af . Als het waterschap ook akkoord gaat dan startten we in de 2e helft van 2020 starten met de bestekvoorbereiding. Vervolgens kan in 2021 worden gestart met de uitvoering. Voor de voorbereidingen reserveerden we in 2020 een bedrag vanuit de reguliere vervanging van € 100.000. Om de uitvoering te kunnen realiseren dient er in 2021 het resterende bedrag van € 727.000 te worden vrijgegeven. Voor de ambitiemaatregelen in de Nachtegaalstraat is er daarnaast in 2021 een bedrag van € 122.200 uit de ambitiegelden nodig.

    Maatregelen kern Lage Zwaluwe: uitvoering (Griendwerkerstraat): vervanging 2.4.3 Maatregelen kern Lage Zwaluwe: uitvoering (Griendwerkerstraat): ambitieniveau
    Voor de Griendwerkerstraat volgden we dezelfde voorbereiding als voor de Nachtegaalstraat in Made. Dus we stelden een functioneel ontwerp op, bepaalden maatregelen tegen wateroverlast, rondden de berekeningen af en maakten de principetekeningen. Ook hier hebben we de goedkeuring nodig van het waterschap. Na haar akkoord startten we met de bestekvoorbereiding. . Als het waterschap er ook mee akkoord is dan kunnen we in de 2e helft van 2020 starten met de bestekvoorbereiding. Vervolgens starten we in 2021 met de uitvoering. Voor de voorbereidingen reserveerden we in 2020 een bedrag vanuit de reguliere vervanging van € 100.000. Voor de realisatie moet een bedrag van € 905.000 te worden vrijgegeven. Om de ambitiemaatregelen in de Griendwerkerstraat uit te kunnen voeren is er daarnaast in 2021 een bedrag van € 277.500 uit de ambitiegelden nodig.

    Maatregelen gebied Oude haven Drimmelen (uitvoering)
    Dit project namen we niet op in het WRP. In eerste instantie planden we dit in 2024. Dit is buiten de looptijd van het WRP. Maar omdat er een kans is om werk met werk (i.v.m. de herinrichting in de Oude Haven) te maken, nemen we de werkzaamheden aan de riolering eerder mee. We repareren enkele stukken riolering, we koppelen gedeeltelijk af, we passen het pompregime aan en we maken een extra overstort op de Amer. Hiervoor is een krediet nodig van € 315.000. Deze is als volgt opgebouwd : Riolering repareren € 200.000, afkoppelen € 50.000, overstort op Amer € 35.000 en aanpassen pomp regime € 30.000.

    Maatregelen kern Terheijden: voorbereiding (Molenstraat)
    Een gedeelte van de Molenstraat ligt op een waterkering van het Waterschap Brabantse Delta. Eerst moet het waterschap de vervangende waterkering realiseren voordat we de werkzaamheden in Terheijden Noord beginnen . We verschoven de werkzaamheden naar 2022 en zijn inclusief het realisering van de ambitiemaatregelen ( € 150.000).

Terug naar navigatie - Toelichting investeringen

Realisatie t.o.v. planning 
Toelichting exploitatie
1. Onderhoud vrij verval riolering
De uitgevoerde maatregelen vielen qua kosten mee. Zo hadden we weinig calamiteiten in het riool (weinig wortelgroei en minder rioolkolken vervangen). Het restant van het overschot komt door verschuiven van kleine maatregelen rioolonderhoud. 

2. Onderhoud drukriolering
In 2021 vervingen we meer onderdelen van gemalen dan begroot. Dit gebeurde veelal preventief. 

3. Onderhoud Individuele Behandeling Afvalwater (IBA's)
Het onderhoudscontract is verlopen. Het waterschap wil het beheer en onderhoud overnemen. We onderhielden de IBA’s op een minimaal niveau.

Terug naar navigatie - Toelichting lopende investeringen

Toelichting lopende investeringen

1. Rioolvervanging Prinses Margrietstraat / Julianastraat
De werkzaamheden voor dit project rondden we af. Nu loopt een onderhoudsperiode van 1 jaar. De bewoners zijn blij met de uitgevoerde werkzaamheden. De nieuwe riolering voldoet aan de norm regenbui T=9. 

2. Rioolvervanging Burg. van Campenhoutstraat / Boerenhoekstraat
De werkzaamheden zijn in uitvoering. Het project heeft vertraging opgelopen. Dit komt onder andere door onwerkbaar weer en kabels en leidingen van de verschillende nutsbedrijven die niet goed liggen. In de 1e helft van 2022 ronden we de werkzaamheden af. De nieuwe riolering voldoet aan de norm regenbui T=9. Hiervoor maakten we parkeerplaatsen groen en doorlatend.

3. Maatregelen kern Made: voorbereiding Nachtegaalstraat
We bereiden de werkzaamheden het vervangen van de rioolmaatregelen Nachtegaalstraat en de uitstroomleiding aan de Kievitstraat en Acaciastraat in een keer voor, omdat deze veel met elkaar te maken hebben. 
Begin 2e kwartaal 2022 starten de nutsbedrijven met de noodzakelijke verleggingen van hun kabels en leidingen. Dit is later dan gepland. De oorzaak is de opgelopen wachttijden bij de nutsbedrijven door de Energietransitie. Aansluitend aan de werkzaamheden van de nutsbedrijven starten wij met de verbetermaatregelen aan ons rioolstelsel. We leggen een gescheiden stelsel aan dat aan de norm regenbui T=9 voldoet. Ook maken we de parkeerplaatsen groen.
Tijdens de voorbereidingen bleek ook dat inwoners ideeën hadden over inrichting en onderhoud van hun wijk. De extra tijd die nutsbedrijven nodig hebben, gebruikten we om met inwoners en bewonersgroep BVOD (Buurtverbeteringsorganisatie Drimmelen) in gesprek te gaan.

4. Maatregelen kern Lage Zwaluwe: voorbereiding Griendwerkerstraat
    Maatregelen.kern L.Zw.: uitvoering: vervanging (Griendwerkerstraat)
    Maatregelen.kern L.Zw: uitvoering: ambitieniveau (Griendwerkerstraat)
De woningcorporatie gaat woningen in de Griendwerkerstraat renoveren en verduurzamen. Hier kwamen we tijdens de voorbereidingen achter. Dat betekent dat we het werk in 2 delen splitsen. Voordat de woningenrenovatie start, vervangen we het riool en na de renovatie pakken we de bestrating aan. Verder hebben nutsbedrijven problemen om werkzaamheden vlot uit te voeren. Dit heeft te maken met extra werk door de Energietransitie. Hierdoor pasten we de planning aan. Zodra de nutsbedrijven klaar zijn, starten we met de werkzaamheden. Het gaat om aanleggen van een gescheiden stelsel die aan de norm regenbui T=9 voldoet. Naast rioolmaatregelen verminderen we ook het verhard oppervlak, zodat er minder water afgevoerd wordt en het groen bijdraagt aan het verminderen van hittestress in deze versteende wijk.

5. Maatregelen gebied Oude haven Drimmelen
 (uitvoering)
We startten in oktober 2021 met het verbeteren van de kwaliteit van de riolering in de Oude haven in Drimmelen. In de oude haven koppelen we daken en straten af. Sommige delen repareren we. Andere delen vervangen we. Voordat we een overstort naar de Amer maken, wachten we de resultaten van het afkoppelen af. Ervaren we geen wateroverlast weg, dan leggen we geen nieuwe overstort aan. 
We verwachten aan het begin het watersportseizoen 2022 met de uitvoering klaar te zijn.

6. Maatregelen kern Thd: voorbereiding (Molenstraat)
Het vervangen van de riolering in de Molenstraat is afhankelijk van de aanpassing van de waterkering langs de Mark. Het Waterschap Brabantse Delta is de opdrachtgever en bevoegd gezag voor de kering op de Molenstraat. Zij verwachten begin 2023 te starten met de aanpassing van de kering. De werkzaamheden aan de Molenstraat starten we nadat de huidige waterkering is afgewaardeerd. 

7. Maatregelen kern Made: voorbereiding Stationsstraat
We maakten een functioneel ontwerp voor de riolering. Het nieuwe (regenwater)riool maakt onderdeel uit van de route om het water snel af te voeren naar de randen van de kern. Dit is nodig om ons stelsel aan de norm van regenbui T=9 te laten voldoen. 

8. Rioolvervanging Kerkstraat Made
Een deel van de riolering in de Kerkstraat vervingen we met de aanleg van het Molenplein. De nieuwe riolering voldoet aan de norm regenbui T=9. Het overige deel vervangen we in combinatie met het cultureel dorpshart Made. We voeren de werkzaamheden uit nadat de woningbouw werkzaamheden zijn afgerond.

9. Ambitieniveau WRP (stelpost)
Dit krediet zetten we in voor koppelkansen bij civiele projecten om het rioolsysteem aan te laten sluiten bij het uitgangspunt T=9.

10. Vervanging rioolontstopper
Het voertuig voor de rioolontstopper is geleverd. We houden het krediet nog aan om kleine verbeteringen te betalen.

11. Rioolvervanging Kilstraat
Dit project zit in de onderhouds-/nazorgfase. In deze periode zal er nog wat herstelwerk worden uitgevoerd. Ook worden nog enkele schademeldingen afgewerkt. De nieuwe riolering voldoet in deze straten aan de norm regenbui T=9.

 

 

 

Terug naar navigatie - Toelichting af te sluiten investeringen

Toelichting af te sluiten investeringen

1.  Rioolvervanging Vijverstraat
De onderhoudsperiode van de aannemer voor dit project is voorbij. We sluiten het project af. 

2.  Rioolvervanging Marktstraat Made
De riolering in de Marktstraat legden we aan. Dit gebeurde samen met de rioolvervanging van het Molenplein (centrumplan Made). De garantieperiode liep in 2021 af. 

3.  Rioolvervanging Terheijden Midden
We vervingen in 2020 de riolering in de Hoofdstraat, Markstraat, Raadhuisstraat en in een klein deel van de Molenstraat. We combineerden dit werk met de herinrichting van de doorgaande route en de aanleg van het warmtenet van TEC. De nieuwe riolering voldoet aan de norm regenbui T=9. De rioleringswerkzaamheden zijn klaar. De onderhoudstermijn liep in september 2021 af. 

4.  Rioolvervanging Molenplein (centrumplan Made)
We vervingen de riolering onder het Molenplein en realiseerden er ook een infiltratiekelder. De nieuwe riolering voldoet aan de norm regenbui T=9. De werkzaamheden realiseerden we in combinatie met de herinrichting van het centrumplan Made. De garantieperiode liep in 2021 af.

c. Water

Terug naar navigatie - Beleidskader

Beleidskader (begroting 2021)
Op gemeentelijk niveau is eind 2017 het Water en Rioleringsplan Drimmelen 2018-2022, waarin opgenomen het verbreed GRP. (WRP) vastgesteld. Door de integrale benadering van het gehele watersysteem vindt in dit beleidsplan zowel riolering als water haar plaats.

Beleidsuitgangspunten Waterbeleidsplan
We stelden we nieuwe ambities vast. Deze ambities anticiperen vooral op klimaatverandering. Hieronder geven we de ambities weer:

  • Afvalwater is het ambitieniveau gemiddeld (anticiperend)
  • Hemelwater hoog (toekomstgericht)
  • Grondwater midden (anticiperend)
  • Oppervlaktewater midden (anticiperend)
  • Bedrijfsvoering hoog (toekomstgericht).

Bij een middenniveau (anticiperend) schatten we de situatie met een voorzichtige afwachtende houding en heeft een horizon van 10 tot 15 jaar. Toekomstgericht (hoog niveau) betekent dat we daadwerkelijk rekening houden met de toekomst. Voor regenwater bijvoorbeeld rekenen we met intensievere buien dan voorheen. De horizon is dan 15 tot 25 jaar.

Op regionaal niveau geldt “Keur waterschap Brabantse Delta 2015”. Hierin is vermeldt wat wel of niet mag en wat de verplichtingen zijn.

Terug naar navigatie - Financiële vertaling in begroting en jaarrekening

Financiële vertaling in begroting en jaarrekening

Exploitatie Primaire Wijzigingen Totaal Uitgaven Saldo
begroting 2021 begroot 2021 2021
1. Onderhoud watergangen 65.500 -30.000 35.500 13.108 22.392
2. Onderhoud stedelijk water 17.000 23.500 40.500 104.186 -63.686
3. Baggeren havens - - - - -
Totaal exploitatie 82.500 -6.500 76.000 117.294 -41.294
Lopende investeringen Krediet Wijzigingen Totaal Uitgaven Restant Projectfase Planning
raming 2021 krediet t/m 2021 krediet gereed in
1. Baggeren stedelijk water 331.000 - 331.000 83.140 247.860 4. Voorbereiding Afh. Besluit college
Totaal lopende investeringen 331.000 - 331.000 83.140 247.860
Terug naar navigatie - Geplande werkzaamheden

Geplande werkzaamheden (begroting 2021)
Jaarlijks onderhoud watergangen en stedelijk water. Samen met andere gemeenten en het waterschap stelden we in 2020 een nieuw bestek op. In dit bestek passen we een maaibeheer toe dat de biodiversiteit verbetert.

Terug naar navigatie - Realisatie t.o.v. planning

Realisatie t.o.v. planning
Toelichting exploitatie1. Onderhoud watergangen
In 2021 maaiden we alle bermen en watergangen in het buitengebied. Het waterschap besteedde in samenwerking met gemeenten binnen de regio aan. Bij de aanbesteding is een generieke vorm gekozen. Daardoor sluiten boekingen niet aan op de Drimmelense exploitatie. Er is bij aanbesteden geen onderscheid gemaakt tussen stedelijk water, watergangen, bermen, stort en verwerken en overstortsloten. 
Het gedeelte voor Drimmelen kostte ongeveer € 186.000. Dit is verdeeld over water- en groenposten. Voor thema Water kwamen de totale kosten op ongeveer € 143.000 en voor het thema Groen en speelvoorzieningen op € 42.000. Op Water gaf dit een overschrijding van € 41.000 en op Groen werd € 35.000 minder besteed. Per saldo werd de aanbesteding met € 7.400 overschreden.

2. Onderhoud stedelijk water
Zie toelichting bij 1. Onderhoud watergangen.

Terug naar navigatie - Toelichting lopende investeringen

Toelichting lopende investeringen
1. Baggeren stedelijk water
Door onvoldoende budget is het 10-jaarse baggerbestek niet gegund. We splitsten dit bestek op. In 2021 bereidden we de meest noodzakelijke baggerwerkzaamheden voor. Dit deel voeren we na het broedseizoen in 2022 uit. Dit sluit ook het beste aan bij onze wil om natuur te beschermen, ecologische protocollen en de Natuurwet. Door te splitsen krijgen we inzicht in de te verwachten kosten. Het college neemt nog een besluit over de structurele aanpak van het baggeren. 

d. Groen

Terug naar navigatie - Beleidskader en beleidsuitgangspunten

Beleidskader (begroting 2021)
Het beleidskader met betrekking tot Openbaar groen ligt vast in het integraal groenbeleidsplan 2017 – 2026 ‘Groen leeft en verbindt’. Het groenbeleidsplan is een integrale nota voor alle groenplannen. Hierin heeft zowel biodiversiteit als duurzaamheid een belangrijke plek.

Groenbeleid
Het groenbeleid is gericht op duurzaam kwaliteitsgroen. Dit groen beheren we op een ecologische basis, waarbij we geen gebruik maken van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen. We beperken het onderhoud door zoveel mogelijk bodem bedekkende beplanting aan te brengen. Bij plantsoenen die daarvoor geschikt zijn, accepteren we een bepaalde mate van kruidengroei.

Het groen binnen de bebouwde kom van de gemeente Drimmelen bestaat voor ongeveer 40% van het oppervlakte uit bosplantsoen, grove heesters, heesters & botanische rozen, bodembedekkers, hagen, vaste planten en landschappelijke beplanting. De andere 60% bestaat uit gazon, berm en kruidenrijk gras. De totale hoeveelheid groen binnen en buiten de bebouwde kom bedraagt per inwoner 86 m2. In het openbaar gebied staan circa 18.000 bomen. In het stedelijk gebied staan circa 11.200 bomen. In het buitengebied staan circa 6.800 bomen. Het totaal aantal gemeentelijke bomen in Drimmelen komt overeen met 0,7 boom per inwoner. De bomen in het bosplantsoen zijn in deze berekening niet meegenomen.

Groenbeheer
Een effectbestek is een nieuw onderhoudscontract wat niet alléén meer gericht is op beeldkwaliteit of frequentie maar juist op het effect van de onderhoudswerkzaamheden op de burgertevredenheid. Middels dit effectbestek onderhouden we integraal plantsoenen, grasvelden en onkruidbestrijding verhardingen. Om de burgertevredenheid te meten, enquêteren we jaarlijks. We houden de voortgang en kwaliteit een periode separaat in de gaten. Regulier vinden overleggen plaats waarbij we de vorderingen, kwaliteit van het werk en de communicatie bespreken. Zo nodig schalen we op naar management- of directieniveau.

Voor het beheer van het openbaar groen gebruiken we de CROW Kwaliteitscatalogus openbare ruimte. Het groen onderhouden we overwegend op minimaal kwaliteitsniveau B. Voor de beheergroep “grove heesters” geldt kwaliteitsniveau C. Op basis van het nieuwe groenbeleidsplan wordt de beeldkwaliteit van het groen in centrumgebieden, entree dorpen, recreatieve hot spots en herkenningspunten verhoogd naar beeldkwaliteit A.

Bomenbeleid
Met het opstellen van de bovengenoemde integrale en overkoepelende beleidsnota groen besloten we te werken met een waardevolle bomenkaart.

Bermenbeleid
Het ecologisch bermbeheer is een groeiproces waarbij we streven naar beplanting die van nature in een berm voorkomt. Met name de grotere gebieden en brede bermen zijn hierbij het meest kansrijk.

Eikenprocessierups
Met het beheersplan eikenprocessierups (Plan van aanpak 2020 tot en met 2023) bereiken we dat we als gemeente en als eigenaar/beheerder van bomen of terreinen op de korte en lange termijn voldoende doen om de eikenprocessierups te bestrijden.

Maatregelen op de lange termijn zijn:

  • Passieve omvorming van zomereiken (Quercus robur). Dit betekent geen inboet van zomereiken die na aanplant zijn gestorven of door storm zijn geveld. Hiervoor gebruiken we een andere boomsoort.
  • Het stimuleren van natuurlijke vijanden door o.a. het ontwikkelen van bloemrijke bermen en uitbreiding van de nestkasten.

Onkruidbestrijding verharding
Het onkruid op de verharding onderhouden we op minimaal kwaliteitsniveau B.

Ecologische Verbindingszones
Het integrale groenbeleidsplan ambieert om de EVZ Mark-Zwaluwse Haven verder te ontwikkelen. Het waterschap vroeg de gemeente hieraan mee te werken. De incidentele aankoop- en inrichtingskosten van het gemeentelijk deel van een aaneengesloten EVZ zonder restopgave zijn tijdelijk 75% subsidiabel (was eerst 50%). De kosten voor het onderhoud zijn structureel. Zowel aanleg, inrichting en beheer komen ten laste van de Reserve Groenaanleg.

Terug naar navigatie - Financiële vertaling in begroting en jaarrekening

Financiële vertaling in begroting en jaarrekening

Exploitatie Primaire Wijzigingen Totaal Uitgaven Saldo
begroting 2021 begroot 2021 2021
1. Onderhoud openbaar groen (inclusief inboet e.d.):
a. bomen 202.148 75.000 277.148 289.370 -12.222
b. cultuurbeplanting 632.845 - 632.845 633.390 -545
c. grasvegetaties 152.938 - 152.938 153.254 -316
d. overige (natuurterreinen, recr. plaatsen, landsch. beplanting, bosplantsoen) 33.988 -15.000 18.988 20.808 -1.820
Totaal Onderhoud openbaar groen 1.021.919 60.000 1.081.919 1.096.822 -14.903
2. Onderhoud bermen (incl. egalisatie, verhoging biodiversiteit) 209.384 -134.764 74.620 64.356 10.264
3. Onderhoud ecologische verbindingszones 35.855 - 35.855 17.827 18.028
Totaal exploitatie 1.267.158 -74.764 1.192.394 1.179.005 13.389
Lopende investeringen Krediet Wijzigingen Totaal Uitgaven Restant Projectfase Planning
raming 2021 krediet t/m 2021 krediet gereed in
1. Aanplant nieuw bos 100.000 - 100.000 56.423 43.577 5. Realisatie Q4 2022
2. Kwaliteitsverbetering Oude haven Drimmelen: Parkje 150.000 - 150.000 128.880 21.120 6. Nazorg-, en overdracht Q2 2022
3. Renovatie openbaar groen 2021 145.000 - 145.000 122.859 22.141 5. Realisatie Q4 2022
Totaal lopende investeringen 395.000 - 395.000 308.161 86.839
Af te sluiten investeringen Krediet Wijzigingen Totaal Uitgaven Restant
raming 2021 krediet t/m 2021 krediet
1. Renovatie openbaar groen 2020 315.850 - 315.850 315.850 -
Totaal af te sluiten investeringen 315.850 - 315.850 315.850 -
Terug naar navigatie - Geplande werkzaamheden

Geplande werkzaamheden (begroting 2021)
In 2018 startten we met het nieuwe effectbestek. MidZuid voert de werkzaamheden uit. Op die manier is de opdracht van de Raad om de inzet van 41.000 uur mensen met afstand tot de arbeidsmarkt te waarborgen het beste ingevuld.

  • Plantsoenvakken die niet meer voldoen, vormen we om. Deze renovaties voeren we voornamelijk integraal, met riolering en wegen, uit (zie ook bij paragraaf 1.1).
  • In 2021 werken we voor het eerst met de waardevolle Bomenkaart.
  • Vanaf 2019 is de totale overstap naar ‘maaien en ruimen’ gegarandeerd. Op basis van een nieuw regionaal onderhoudsbestek verfijnen we het ecologisch bermbeheer verder. Alle bermen van de gemeente beheren we ecologisch.
  • De bestrijding van de processierups in 2020 wordt geëvalueerd. Op basis hiervan bepalen we de maatregelen voor de bestrijding van de eikenprocessierups op de korte termijn.
  • De EVZ Mark Zwaluwse Haven is verder in voorbereiding. Het waterschap gaat over hetzelfde tracé eveneens een “natte” EVZ aanleggen. Het waterschap is leidend in planning en uitvoering.
Terug naar navigatie - Investeringen

Toelichting nieuwe investeringen (begroting 2021)
1. Renovatie openbaar groen 2021
In 2021 lift het groen mee met integrale projecten in de openbare ruimte.

Terug naar navigatie - Toelichting op de exploitatie

Realisatie t.o.v. planning
Toelichting op de exploitatie
1. Onderhoud openbaar groen (inclusief inboet e.d.)
We onderhielden volgens het groenbeleidsplan Groen leeft en verbindtop basis van een effectbestek. Door te werken met een effectbestek zien we een positieve vooruitgang in de burgerbetrokkenheid. Dit resulteert niet in een hogere tevredenheid over het onderhoud van het openbaar groen. Het blijft volgens inwoners ook een belangrijk aandachtspunt. Vanuit de betrokkenheid van burgers stelde MidZuid in het najaar van 2021 17 verbetervoorstellen voor. 13 voerden we in 2021 uit. De rest volgt in 2022. Dit is een aanzienlijke toename ten opzichte van vorig jaar (11 locaties). De inzet blijft er op gericht om een score te halen van 65% (rapportcijfer 6,5).
In 2021 voerden we op een aantal locaties groot onderhoud bomen uit. Deze waren niet begroot. 

2. Onderhoud bermen (incl. egalisatie, verhoging biodiversiteit)
Op basis van een nieuw regionaal onderhoudsbestek met Brabantse Delta verfijnden we de aanpak van het ecologisch bermbeheer. We maaiden de bermen en watergangen afwisselend (delen wel en delen niet).  
Om de biodiversiteit verder te verhogen, brachten we in Made (Brandestraat, Steelhovensedijk, Wagenstraat/Wildestraat) en Lage Zwaluwe (Oudeweg) door bloembollen een aantal bijenlinten aan. Daarnaast maakten we een ontwerp voor het opwaarderen van de entree Zeggelaan in Terheijden. We brengen bloemrijke beplanting aan. Uitvoering vindt plaats in eerste kwartaal 2022. Omdat we met een nieuw bestek en werkmethoden werkten, hielden we een kleine reserve achter om eventuele omissies op te vangen. De kosten voor aanvullende werkzaamheden vielen mee. 

3. Onderhoud ecologische verbindingszones
In 2021 onderhielden we samen met Waterschap Brabantse Delta (directievoering) de bestaande Ecologische verbindingszones in de gemeente zoals Gat van den Ham en Spoorzone. Omdat we de EVZ nog niet volledig aanlegden, zijn de onderhoudskosten lager.

Terug naar navigatie - Toelichting lopende investeringen

Toelichting lopende investeringen
1. Aanplant nieuw bos
Zie toelichting maatregelen.

2. Kwaliteitsverbetering Oude haven Drimmelen: Parkje
We maakten een technisch ontwerp met bijbehorende tekeningen. Hierin verwerkten we opmerkingen van bewoners en algemene verbeteringen van kwaliteit van het parkje. We besteedden het werk begin 2021 aan en startten met de uitvoering na 1 april 2021. De aannemer leverde eind 2021 het werk geheel op.

3. Renovatie openbaar groen 2021
We brachten beplanting aan in de Lignestraat. We leverden een bijdrage aan de renovatie van het groen in de integrale projecten Boerenhoekstraat / Burgemeester van Campenhoutstraat en Prinses Margrietstraat / Julianastraat. Verder hadden we aandacht voor het eerder aangelegde groen in de Kastanjelaan / Iepenlaan. Verder hebben we in de hele gemeente beplantingen vervangen en/of omgevormd zoals in de Dahliastraat en Hofjesweg. Ook voerden we verbetervoorstellen uit.

Terug naar navigatie - Toelichting af te sluiten investeringen

Toelichting af te sluiten investeringen
1. Renovatie openbaar groen 2020
In 2021 verliep een aantal onderhoudstermijnen. Hierdoor sluiten we de volgende projecten af:
•    De Dorpsstraat in Wagenberg
•    Verbeteren ondergrond voor de bomen in de Markstraat in Made
•    Snoeien populieren langs het fietspad in de buurt van Steenplaats in Hooge Zwaluwe
•    Nieuwe beplanting in de Kastanje en Iepenlaan
•    Groen parkeerplaats van De Randoet in Made. 

e. Gebouwen

Terug naar navigatie - Beleidskader

Beleidskader (begroting 2021)
De werkzaamheden voeren we uit volgens het door de gemeenteraad in 2019 vastgestelde beleidskader, vastgelegd in het Gebouwen Beheer Systeem (GBS-systeem).

Terug naar navigatie - Geplande werkzaamheden (begroting 2021)

Geplande werkzaamheden (begroting 2021)
• Renoveren technische ruimte Amerhal € 60.000
• Herstellen voegwerk dorpshuis Zonzeel € 3.000
• Vervangen verlichting en wijzers uurwerk Hooge Zwaluwe € 24.000
• Vervangen onderdelen luidsysteem uurwerk Made € 8.000
• Vervangen pompinstallatie brandweer Made € 7.000
• Vervangen ventilatie-unit gemeentewerf Made € 35.000
• Vervangen overheaddeuren werf Terheijden (2 st) € 18.000
• Vervangen heathers garage werf Terheijden € 3.000
• Vervangen overheaddeuren brandweerkazerne Terheijden (2 st) € 12.400
• Vervangen heathers brandweerkazerne Terheijden € 3.000
• Vervangen diverse onderdelen bouwkundig gemeentehuis € 150.0000
• Overig groot onderhoud bestaat uit bedragen onder € 3.000.

Terug naar navigatie - Financiële vertaling in begroting en jaarrekening

Financiële vertaling in begroting en jaarrekening

Exploitatie Primaire Wijzigingen Totaal Uitgaven Saldo
begroting 2021 begroot 2021 2021
1. Klein onderhoud 283.488 625 284.113 223.908 60.205
Totaal exploitatie 283.488 625 284.113 223.908 60.205
Voorzieningen Stand Vermeerdering Totaal Vermindering Saldo voorz.
01.01.2021 2021 begroot 2021 31.12.2021
1. Voorziening onderhoud gebouwen 1.417.824 462.069 1.879.893 271.084 1.608.809
Totaal voorzieningen 1.417.824 462.069 1.879.893 271.084 1.608.809
Lopende investeringen Krediet Wijzigingen Totaal Uitgaven Restant Projectfase Planning
raming 2021 krediet t/m 2021 krediet gereed in
1. Aanpassing entree De Cour Terheijden 103.000 20.272 123.272 117.261 6.011 5. Realisatie Q2 2022
2. Verduurzaming gemeentehuis 640.000 85.000 725.000 706.861 18.139 5. Realisatie Q2 2022
3. Renovatie zwembaden 3.447.219 - 3.447.219 3.626.058 -178.839 6. Nazorg-, en overdracht Afh. van juridische procedure
4. Voorbereidingskrediet Stuifhoek 140.000 - 140.000 37.021 102.979 2. Definitie Q2 2022
Totaal lopende investeringen 4.330.219 105.272 4.435.491 4.487.201 -51.710
Terug naar navigatie - Realisatie t.o.v. planning

Realisatie t.o.v. planning
Toelichting exploitatie
1. Klein onderhoud
Huisvesting Brandweer 
We voerden geen werkzaamheden uit en schreven hier geen uren op. 

Huisvesting Primair onderwijs 
We voerden geen werkzaamheden uit en schreven hier geen uren op.  

Zwembaden
Onderhoud aan zwembaden werd uitgevoerd door derden. Zodat we de zwembaden konden open stellen. .

Sporthal Driedorp
We pasten de installatie van de sporthal aan. Dit viel nog in de garantie. Hierdoor boekten we een positief resultaat op het klein onderhoud.

Sociaal cultureel Centrum De Mayboom
We voerden alleen noodzakelijk klein onderhoud uit. Want dit pand is onderdeel van het plan Centrum Made. 

Gemeenschapshuis Plexat Wagenberg
Door het minimale minimaal gebruik door corona vond weinig klein onderhoud plaats.

De Wiekslag (Windhoek Terheijden)
Werkzaamheden die gepland stonden voor 2021 schoven we door naar 2022.

Terug naar navigatie - Toelichting lopende investeringen

Toelichting lopende investeringen
1. Aanpassing entree De Cour Terheijden
Er is een meningsverschil over de oplevering van het voorterrein van het Kruisgebouw. Het is mogelijk dat de gemeente hiervoor in 2022 aanvullende kosten moet maken. Hier verwachten we begin 2022 duidelijkheid over. 

2. Verduurzaming gemeentehuis
Op dit moment zijn er plannen om het gemeentehuis opnieuw in te richten. 
Om de verduurzaming van het gemeentehuis af te ronden voeren we nog 2 werkzaamheden uit. Het vervangen van het dubbelglas in triple glas en het aanbrengen van zonwering bij de afdeling MA/D&O. 
Door een wijziging op de afdeling MA/D&O stelden we het aanbrengen van de zonwering op de afdeling uit. Doordat de ruimtes kleiner worden lijkt het makkelijker de juiste temperatuur in te stellen. Voor het vervangen van dubbelglas in triple glas besloten we om hiervoor zonwerende folie aan te brengen. Hiermee wordt hetzelfde resultaat bereikt maar hoeft niet de hele constructie van de kozijnen aangepast te worden. 

3. Renovatie zwembaden
We renoveerden in 2021 het zwembad en overschreden het krediet met € 179.000. Dit komt door (extra) uitgevoerde werkzaamheden door derden in opdracht van de gemeente voor onderdelen waarvoor de hoofdaannemer in gebreke bleef. We wilden beide zwembaden in gebruik nemen voor start van het zwemseizoen.
December 2021 sprak de rechtbank een vonnis uit. We proberen de gemaakte kosten (€ 74.000) te verrekenen met de hoofdaannemer. Ook onderaannemers dienden claims in voor vertragingsschade tot een bedrag van € 82.500.
Er bestaat een reëel risico dat het onderhandelingsresultaat niet de gewenste uitkomst heeft en we nog meerwerk hebben. Afhankelijk van de uitvoering van nog openstaande werkzaamheden kan het krediet nog verder worden overschreden. Dit bedrag kan oplopen tot ongeveer € 100.000. We gaan ervan uit dat de hoofdaannemer wel zijn garantie-afspraken nakomt. Eventuele kosten voor juridische en technische advisering namen we hierin niet mee.

4. Voorbereidingskrediet Stuifhoek
De definitiefase is bijna afgerond. Daarna starten we de ontwerpfase van de aanbesteding van de architect. Hiervoor gebruiken we ook het voorbereidingskrediet, inclusief advisering in dit traject.

Terug naar navigatie - Toelichting voorzieningen

Toelichting voorzieningen
Voorziening gebouwenbeheer
Half maart 2020 keurde de gemeenteraad de voorziening van gebouwenbeheer goed. De verantwoording van klein onderhoud leest u in de Toelichting exploitatie.

Toelichting besteding voorziening gebouwenbeheer 2021
Er is op dit moment een behoorlijk verschil tussen geplande en uitgevoerde werkzaamheden. Hiervoor zijn 3 oorzaken.

Oorzaak 1: 
Door corona maakten we een start met het opnieuw inrichten van het gemeentehuis. Hierdoor voerden we het vervangen van vloerbedekking, kozijnen en deuren in verschillende ruimtes niet uit. 

Oorzaak 2: 
In 2021 vonden overleggen plaats tussen verschillende partijen om een ambulance te huisvesten op de milieustraat/brandweerkazerne Terheijden. Hiervoor zou het gebouw uitgebreid worden. Dit ging op het laatste moment niet door. In deze uitbreiding waren 2 nieuwe overheaddeuren gepland. Er is toen gekozen om alle andere overheaddeuren ook dan te vervangen zodat het onderhoud aan deze deuren gelijk loopt. 

Oorzaak 3: 
In overleg met de beheerders van de gemeentewerf verplaatsten we een boiler die niet meer werd gebruikt. Hierdoor ontstond een positief resultaat in 2021. 

Bij de Amerhal ontstond een overschrijding doordat we ervoor kozen om ook de warmwater installatie te vervangen. Die overschrijding liepen we in door renovatie van de W-installatie in het gemeentehuis en bijbehorende bouwkundige aanpassingen.