C. Onderhoud kapitaalgoederen

De gemeente beheert ongeveer 385 hectare openbare ruimte. Elke inwoner, bezoeker en werknemer gebruikt deze ruimte. De gemeente maakt dit mogelijk door het aanleggen en in stand houden van wegen, groen, riolering. Maar ook door het aanbrengen van verkeersmaatregelen (zoals verkeersborden en drempels), straatmeubilair en openbare verlichting.

De gemeente onderhoudt het volgende areaal:

Bij het inrichten, onderhouden en beheren van de openbare ruimte houden we rekening met:

 

• De wegenwet van 1930;
• De Wegenverkeerswet van 1994;
• Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990;
• Besluit Administratieve Bepalingen inzake het Wegverkeer;
• Wet geluidhinder;
• Bouwstoffenbesluit;
• Wet milieubeheer;
• Waterschapskeur;
• Reglement op de watergangen Noord-Brabant;
• Wet telecomvoorzieningen;
• Wet energiedistributie artikel 16;
• Besluit veiligheid attractie-, en speeltoestellen van 1997.

 

Het onderhoud en beheer van de openbare ruimte verdelen we in drie categorieën: dagelijks onderhoud, structureel onderhoud, en vervangingsonderhoud. Bij herinrichting van de Openbare Ruimte wegen we verschillende belangen af. Jongere onderdelen waaraan we nog moeten wennen zijn, toegankelijkheid, klimaatadaptatie en duurzaamheid.

 

Het belangrijkste doel van het dagelijks en structureel onderhoud is: door het uitvoeren van onderhoudsmaatregelen zorgen we ervoor dat de elementen veilig blijven en de maximale levensduur voor een element behaald wordt. Het structureel onderhoud voeren we planmatig uit. Gedurende het jaar voeren we visuele inspecties uit. We combineren de inspecties met de beschikbare gegevens over onder andere levensduur. Met deze informatie stellen we een (meerjarig) jaarprogramma (MOP) op. Het belangrijkste doel van het vervangingsonderhoud is: op het moment dat een element aan het eind van zijn (technische) levensduur is, vervangen we dit door hetzelfde type met een langere levensduur. Structureel en vervangingsonderhoud pakken we zoveel als mogelijk integraal aan (werk met werk maken). Zo nemen we bij rioolvervangingen en renovaties van straten, maatregelen voor openbare verlichting, het openbaar groen en verkeer in de plannen mee.

 

De paragraaf C kapitaalgoederen begroting 2021 ziet er anders uit dan andere jaren. We hanteren de eisen zoals de BBV die stelt. Hierdoor vervalt een aantal onderdelen. Civiele kunstwerken, Openbare verlichting en Speelruimte komen niet meer voor in de paragraaf. Verder komen alleen de onderwerpen naar voren die met het onderhoud te maken hebben. U herkent dat er minder detail in de paragraaf is ingebracht. Investeringen ziet u terug in andere onderdelen van de begroting.

 

Het Integraal beheer Openbare Ruimte (IBOR) richt zich op het in stand houden van de kapitaalgoederen Openbare ruimte. Hieruit komt na verschillende rekenkundige en “specialisme” toetsen een MOP. Deze methodiek brengt integrale projecten op een nog kleiner niveau in beeld. De onderstaande projecten zijn nu nog op basis van gelijktijdige planning naar boven gekomen.

 

De integrale projecten voor 2021 staan in het schema en worden eronder toegelicht.

 

• Centrumroute Terheijden
  We rondden het eerste deel van de centrumroute Terheijden (rotonde Zeggelaan tot aan Schapenbogert). Het waterschap onderzoekt het verzwaren van de dijken langs de Mark. Een deel van de dijk ligt op de Molenstraat. We wachten de onderzoeken en de uitvoering van de daaropvolgende werkzaamheden af. Ook onderzoeken we versnellingskansen voor de uitvoering.
• Griendwerkerstraat Lage Zwaluwe
  De Griendwerkerstraat is bekend met wateroverlast. Hiervoor nemen we maatregelen en vervangen een del van de riolering. Tegelijkertijd met de vervanging, herstellen we wegen, beoordelen het groen en kijken we of de openbare verlichting vervangen.
• Stationstraat en omgeving Made
  In 2020 onderzochten  we mogelijkheden om de afvoer van vooral regenwater in Made te verbeteren. Eén van de afvoermogelijkheden ligt door de Stationstraat Made.
• Prinses Margrietstraat/Julianastraat Hooge Zwaluwe
  De woningen aan de Prinses Margrietstraat zijn in 2019 opgeleverd. De gemeente start met het renoveren van deze straat. De voorbereidingen rondden we in 2020 af. We pakken dan ook de Julianastraat en een deel van de Korteweg mee. De werkzaamheden zijn 2021 klaar.
• Oude Haven (Drimmelen)
  De oude haven van Drimmelen bestaat uit verschillende fases. In 2020 ronden we het parkeerterrein af. Ook starten we met de voorbereidingen en uitvoering voor de wandelboulevard. In de wandelboulevard verbeteren we ook de riolering.
• Boerenhoekstraat/Burg. Van Campenhoutstraat (Made)
  De uitvoering van de Boerenhoekstraat/Burg. Van Campenhoutstraat startte eind 2020. In 2021 voeren we een totale reconstructie uit.
• Nachtegaalstraat Made
  De Nachtegaalstraat is bekend met wateroverlast. Hiervoor nemen we maatregelen en vervangen een del van de riolering. Tegelijkertijd met de vervanging herstellen we de wegen, beoordelen het groen en kijken we of de openbare verlichting vervangen.
• Prioritaire looproutes
  In 2019 maakten we in samenwerking met onder andere de WWZ een plan voor de prioritaire looproutes (Rode loper). In het handboek toegankelijkheid Openbare Werken namen we uitgangspunten voor zo’n route op. De routes ronden we in 2021 af. Uiteraard letten we bij de huidige reconstructies ook al op toegankelijkheid.
• Winkelstrip Lage Zwaluwe
  In programma 3 gaan we in op het aanpassen van de winkelstrip in Lage Zwaluwe.
• Zeggelaan (Terheijden)
  In 2020 bereidden we de Zeggelaan voor. We dienen dit project in voor subsidie. De toekenning is onzeker omdat de provincie de toekenningsvoorwaarden aanpaste.
• Drimmelenseweg Made

Ook deze weg maken we fietsveiliger. In 2020 en 2021 bereiden we de werkzaamheden voor. We voeren de werkzaamheden in 2021 uit. 

• Crullaan (Made )
  In 2020 bereidden we de Crullaan voor. We dienen dit project in voor subsidie. De toekenning is onzeker omdat de provincie de toekenningsvoorwaarden aanpaste. In 2021 ronden we de werkzaamheden af

 

Beleidskader

Het beleidskader met betrekking tot Wegen is vastgelegd in de notitie: Beleids- / beheerplan Wegen ‘ Grip op wegonderhoud’ . Het geactualiseerde beleidsplan/ beheerplan is in procedure. De uitgangspunt is een onderhoudsniveau van minimaal C (CROW). Hiermee borduren we grotendeels voort op het vorige beleid.  Een op onderdelen hoger ambitieniveau is afhankelijk van de beschikbare middelen en de keuzes van de raad.

 

Kwaliteit D zien we als “achterstallig onderhoud”. Wegvak-onderdelen die op het kantelpunt zitten tussen kwaliteit C en D onderhouden we in het eerstvolgende jaar. Toch kunnen we besluiten om werkzaamheden op wegen incidenteel uit te stellen. Dit heeft dan te maken met andere werkzaamheden die ook in die straat plaatsvinden. Uiteraard zorgen we altijd voor een veilige situatie.

 

Financiële vertaling

Geplande werkzaamheden

Met name op diverse asfaltwegen is vanuit de inspectie een kwaliteit D geconstateerd. Het achterstallig onderhoud lopen we in 2021 in. Dit jaar willen we de kwaliteit op deze wegen verhogen. Het betreft de volgende wegen / wegvakken:

We voeren op bovenstaande wegen nog een maatregelentoets uit. De maatregelentoets geeft een definitief antwoord over de aanpak en planning. 

De resultaten van de inspecties verdelen we uiteindelijk in klein en groot onderhoud en reconstructie/rehabilitaties. 

Toelichting investeringen

Zie toelichtingen Bijlage 5: Investeringsprognose 2021 - 2025.

 

Beleidskader

Op gemeentelijk niveau is eind 2017 het Water en Rioleringsplan Drimmelen 2018-2022, waarin opgenomen het verbreed GRP. (WRP) vastgesteld.
Door de integrale benadering van het gehele watersysteem vindt in dit beleidsplan zowel riolering als water haar plaats.

 

Op regionaal niveau gelden voor de toekomst de uitgangspunten zoals opgenomen in het Bestuursakkoord Water (NBW) Water met vuur (ondertekend op 23 mei 2011).

 

Binnen de Samenwerking in de waterketen wordt invulling gegeven aan de in het bestuursakkoord gestelde doelen:

 

Water met vuur

• Doelmatiger waterbeheer
• Doelmatigheidswinst
• Overheveling naar waterveiligheid
• Gematigde stijging lokale lasten
• Waterschappen zelfstandiger, rol provincies beperkter
• Toetsing Waterkeringen wordt teruggebracht naar een cyclus van 12 jaar
• Herziening belastingstelsel waterschappen
• Opschaling afvalwaterketenbeheer
• Dreigende wetgeving als stimulans.

 

Beleidsuitgangspunten Waterbeleidsplan

Bij het vaststellen van het WRP zijn nieuwe ambities vastgesteld. Deze ambities anticiperen vooral op klimaatverandering. Hieronder geven we de ambities weer:

 

• Afvalwater is het ambitieniveau gemiddeld (anticiperend)
• Hemelwater hoog (toekomstgericht)
• Grondwater midden (anticiperend)
• Oppervlaktewater midden (anticiperend)
• Bedrijfsvoering hoog (toekomstgericht).

 

Bij een middenniveau (anticiperend) schatten we de situatie met een voorzichtige afwachtende houding en heeft een horizon van 10 tot 15 jaar. Toekomstgericht (hoog niveau) betekent dat we daadwerkelijk rekening houden met de toekomst. Voor regenwater bijvoorbeeld rekenen we met intensievere buien dan voorheen. De horizon is dan 15 tot 25 jaar.

 

Financiële vertaling

Geplande werkzaamheden

Afronden:

• Kilstraat -Flierstraat Lage Zwaluwe
  Dit betreft een reguliere vervanging waarbij we het vastgestelde ambitieniveau toepassen. Door de relatief “moeilijke” ligging (zowel in particuliere grond als tracé en grondslag) is het een delicaat project.
• Burgemeester Van Campenhoutstraat – Boerenhoekstraat
  Buiten het oplossen van lokale wateroverlast leggen we hier reeds het eerste gedeelte van de hemelwatersnelweg door Made aan. Pas met de aanleg van extra afvoercapaciteit in de Prinsenpolderstraat met daarbij een overstortvoorziening wordt voor dit gebied en het gebied bovenstrooms voldaan aan de ambitie uit het WRP.
• Prinses Margrietstraat – Julianalaan
  Voorkoming van wateroverlast in de wijk. Het systeem is ontworpen op basis van bui 09. Dit is conform de ambitie uit het WRP. Hiervoor graven we een waterberging, leggen we lozingsvoorzieningen, vergroten we de riooldiameter, koppelen van de verharding in de openbare ruimte af, maken we een extra overstortvoorziening (bemalen) op het oppervlaktewater en vergroenen we parkeerplaatsen.

 

In uitvoering nemen:

• Maatregelen kern Made uitvoering Nachtegaalstraat
  Dit betreft een reguliere oplossing voor de wateroverlast voor de Nachtegaalstraat.
• Maatregelen kern Lage Zwaluwe uitvoering Griendwerkerstraat
  Hier is de riolering kwalitatief slecht. Tevens is er sprake van wateroverlast. Met het project worden beide zaken in een keer aangepakt.
• Maatregelen gebied Oude haven Drimmelen
  Zie Integrale projecten.
• Maatregelen kern Terheijden voorbereiden Molenstraat
  Zie Integrale projecten.
• Maatregelen Kerkstraat Made 
  Een deel van de rioolmaatregelen in de Kerkstraat rondden we in 2020 af. Het restant nemen we mee met de werkzaamheden voor het Hart van Made. We houden ook rekening met werkzaamheden die we in de Stationsstraat (2023) uitvoeren.

 

Toelichting investeringen

Zie toelichtingen Bijlage 5: Investeringsprognose 2021 - 2025.

 

Beleidskader

Op gemeentelijk niveau is eind 2017 het Water en Rioleringsplan Drimmelen 2018-2022, waarin opgenomen het verbreed GRP. (WRP) vastgesteld. Door de integrale benadering van het gehele watersysteem vindt in dit beleidsplan zowel riolering als water haar plaats.

 

Beleidsuitgangspunten Waterbeleidsplan
We stelden we nieuwe ambities vast. Deze ambities anticiperen vooral op klimaatverandering. Hieronder geven we de ambities weer:

 

• Afvalwater is het ambitieniveau gemiddeld (anticiperend)
• Hemelwater hoog (toekomstgericht)
• Grondwater midden (anticiperend)
• Oppervlaktewater midden (anticiperend)
• Bedrijfsvoering hoog (toekomstgericht).

 

Bij een middenniveau (anticiperend) schatten we de situatie met een voorzichtige afwachtende houding en heeft een horizon van 10 tot 15 jaar. Toekomstgericht (hoog niveau) betekent dat we daadwerkelijk rekening houden met de toekomst. Voor regenwater bijvoorbeeld rekenen we met intensievere buien dan voorheen. De horizon is dan 15 tot 25 jaar.

 

Op regionaal niveau geldt “Keur waterschap Brabantse Delta 2015” Hierin is vermeldt wat wel of niet mag en wat de verplichtingen zijn.

 

Financiële vertaling

Geplande werkzaamheden

Jaarlijks onderhoud watergangen en stedelijk water. Samen met andere gemeenten en het waterschap stelden we in 2020 een nieuw bestek op. In dit bestek passen we een maaibeheer toe dat de biodiversiteit verbetert.

 

Beleidskader

Het beleidskader met betrekking tot Openbaar groen ligt vast in het integraal groenbeleidsplan 2017 – 2026 ‘Groen leeft en verbindt’. Het groenbeleidsplan is een integrale nota voor alle groenplannen. Hierin heeft zowel biodiversiteit als duurzaamheid een belangrijke plek.

 

Groenbeleid

Het groenbeleid is gericht op duurzaam kwaliteitsgroen. Dit groen beheren we op een ecologische basis, waarbij we geen gebruik maken van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen. We beperken het onderhoud door zoveel mogelijk bodem bedekkende beplanting aan te brengen. Bij plantsoenen die daarvoor geschikt zijn, accepteren we een bepaalde mate van kruidengroei.

 

Het groen binnen de bebouwde kom van de gemeente Drimmelen bestaat voor ongeveer 40% van het oppervlakte uit bosplantsoen, grove heesters, heesters & botanische rozen, bodembedekkers, hagen, vaste planten en landschappelijke beplanting. De andere 60% bestaat uit gazon, berm en kruidenrijk gras. De totale hoeveelheid groen binnen en buiten de bebouwde kom bedraagt per inwoner 86 m2. In het openbaar gebied staan circa 18.000 bomen. In het stedelijk gebied staan circa 11.200 bomen. In het buitengebied staan circa 6.800 bomen. Het totaal aantal gemeentelijke bomen in Drimmelen komt overeen met 0,7 boom per inwoner. De bomen in het bosplantsoen zijn in deze berekening niet meegenomen.

 

Groenbeheer

Een effectbestek is een nieuw onderhoudscontract wat niet alléén meer gericht is op beeldkwaliteit of frequentie maar juist op het effect van de onderhoudswerkzaamheden op de burgertevredenheid. Middels dit effectbestek onderhouden we integraal plantsoenen, grasvelden en onkruidbestrijding verhardingen. Om de burgertevredenheid te meten, enquêteren we jaarlijks. We houden de voortgang en kwaliteit een periode separaat in de gaten. Regulier vinden overleggen plaats waarbij we de vorderingen, kwaliteit van het werk en de communicatie bespreken. Zo nodig schalen we op naar management- of directieniveau.

 

Voor het beheer van het openbaar groen gebruiken we de CROW Kwaliteitscatalogus openbare ruimte. Het groen onderhouden we overwegend op minimaal kwaliteitsniveau B. Voor de beheergroep “grove heesters” geldt kwaliteitsniveau C. Op basis van het nieuwe groenbeleidsplan wordt de beeldkwaliteit van het groen in centrumgebieden, entree dorpen, recreatieve hot spots en herkenningspunten verhoogd naar beeldkwaliteit A.

 

Bomenbeleid

Met het opstellen van de bovengenoemde integrale en overkoepelende beleidsnota groen besloten we te werken met een waardevolle bomenkaart.

 

Bermenbeleid

Het ecologisch bermbeheer is een groeiproces waarbij we streven naar beplanting die van nature in een berm voorkomt. Met name de grotere gebieden en brede bermen zijn hierbij het meest kansrijk.

 

Eikenprocessierups

Met het beheersplan eikenprocessierups (Plan van aanpak 2020 tot en met 2023) bereiken we dat we als gemeente en als eigenaar/beheerder van bomen of terreinen op de korte en lange termijn voldoende doen om de eikenprocessierups te bestrijden.

Maatregelen op de lange termijn zijn:

• Passieve omvorming van zomereiken (Quercus robur). Dit betekent geen inboet van zomereiken die na aanplant zijn gestorven of door storm zijn geveld. Hiervoor gebruiken we een andere boomsoort.
• Het stimuleren van natuurlijke vijanden door o.a. het ontwikkelen van bloemrijke bermen en uitbreiding van de nestkasten.

 

Onkruidbestrijding verharding

Het onkruid op de verharding onderhouden we op minimaal kwaliteitsniveau B.

 

Ecologische Verbindingszones

Het integrale groenbeleidsplan ambieert om de EVZ Mark-Zwaluwse Haven verder te ontwikkelen. Het waterschap vroeg de gemeente hieraan mee te werken. De incidentele aankoop- en inrichtingskosten van het gemeentelijk deel van een aaneengesloten EVZ zonder restopgave zijn tijdelijk 75% subsidiabel (was eerst 50%). De kosten voor het onderhoud zijn structureel. Zowel aanleg, inrichting en beheer komen ten laste van de Reserve Groenaanleg.

 

Financiële vertaling

Geplande werkzaamheden

In 2018 startten we met het nieuwe effectbestek. MidZuid voert de werkzaamheden uit. Op die manier is de opdracht van de Raad om de inzet van 41.000 uur mensen met afstand tot de arbeidsmarkt te waarborgen het beste ingevuld.

• Plantsoenvakken die niet meer voldoen, vormen we om. Deze renovaties voeren we voornamelijk integraal, met riolering en wegen, uit (zie ook bij paragraaf 1.1).
• In 2021 werken we voor het eerst met de waardevolle Bomenkaart.
• Vanaf 2019 is de totale overstap naar ‘maaien en ruimen’ gegarandeerd. Op basis van een nieuw regionaal onderhoudsbestek verfijnen we het ecologisch bermbeheer verder. Alle bermen van de gemeente beheren we ecologisch.
• De bestrijding van de processierups in 2020 wordt geëvalueerd. Op basis hiervan bepalen we de maatregelen voor de bestrijding van de eikenprocessierups op de korte termijn.
• De EVZ Mark Zwaluwse Haven is verder in voorbereiding. Het waterschap gaat over hetzelfde tracé eveneens een “natte” EVZ aanleggen. Het waterschap is leidend in planning en uitvoering.

 

Toelichting investeringen

Zie toelichtingen Bijlage 5: Investeringsprognose 2021 - 2025.

 

Beleidskader

De werkzaamheden worden uitgevoerd conform het door de gemeenteraad in 2019 vastgestelde beleidskader.  Dit is verankerd in het Gebouwen Beheer Systeem (GBS-systeem).

Geplande werkzaamheden

• Renovatie technische ruimte Amerhal € 60.000;
• Herstellen voegwerk dorpshuis Zonzeel € 3.000;
• Vervangen verlichting en wijzers uurwerk Hooge Zwaluwe € 24.000;
• Vervangen onderdelen luidsysteem uurwerk Made € 8.000;
• Vervangen pompinstallatie brandweer Made € 7.000;
• Vervangen ventilatie-unit gemeentewerf Made € 35.000;
• Vervangen overheaddeuren werf Terheijden (2 st) € 18.000;
• Vervangen heathers garage werf Terheijden € 3.000;
• Vervangen overheaddeuren brandweerkazerne Terheijden (2 st) € 12.400;
• Vervangen heathers brandweerkazerne Terheijden € 3.000;
• Vervangen diverse onderdelen bouwkundig gemeentehuis € 150.0000;
• Overige groot onderhoud werkzaamheden bestaat uit bedragen die kleiner dan € 3.000.

 

Financiële vertaling