B. Lokale heffingen

Inleiding

In de paragraaf lokale heffingen gaan we in op: de hoofdlijnen van het beleid, de lokale lastendruk, de begrote inkomsten, de mate van kostendekkendheid en een korte beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid. Waarmee rekening gehouden wordt met regelgeving Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV).

Beleid lokale heffingen

Onder de diverse lokale heffingen van de gemeente Drimmelen vallen: de belastingen, Bestemmingsbelasting/heffingen en Retributies/rechten. Deze heffingen zijn hoogstens kostendekkend en dragen zorg aan het welzijn, de leefbaarheid en voorzieningen van de gemeente.

Belastingen
Tegenover een belasting staat geen rechtstreekse individuele tegenprestatie van de gemeente. De opbrengsten dienen als algemeen dekkingsmiddel.
•    de onroerende zaakbelastingen, precariobelasting en toeristenbelasting.

Bestemmingsbelasting/heffingen
Heffingen worden geheven om kosten van collectieve voorzieningen te betalen. 
•    de afvalstoffenheffing, rioolheffing en bijdrage BedrijvenInvesteringsZone (BIZ).

Retributies/rechten
Rechten worden geheven voor een geleverde of een bewezen individuele dienst. 
•    Begraafrechten, marktgelden/ standplaatsen en leges: secretarieleges, leges omgevingsvergunning en leges Biesbosch.

Onroerende zaakbelasting

De tarieven worden uiteindelijk bepaald op basis van de begrote opbrengst OZB in combinatie met de WOZ-waarde voor het belastingjaar (inclusief de verwachte marktstijging).

Precariobelasting

Onder Precariobelasting valt de belasting die een gemeente mag heffen voor het gebruik van gemeentegrond. De tarieven staan in de verordening Precariobelasting. Daarnaast wordt er precario geheven voor het afmeren in de buitenhaven van Lage Zwaluwe en worden er liggelden in rekening gebracht op basis van privaatrechtelijke overeenkomsten.

Toeristenbelasting

•    Het tarief watertoeristenbelasting is per persoon € 1,00 voor 24 uur.
•    Het tarief landtoeristenbelasting is per persoon € 1,00 voor een overnachting.
Alleen niet-inwoners betalen de toeristenbelasting, dus ook arbeidsmigranten. Behalve als zij ingeschreven zijn in de BRP (Basisregistratie Personen). De netto-opbrengst gebruiken we voor het verbeteren van toeristische voorzieningen.

Afvalstoffenheffing

De gemeente laat het huishoudelijk afval (oud papier en karton, PMD, rest- en gft-afval) door een afvalinzamelaar huis-aan-huis ophalen. Daarnaast kan je afval, soms tegen betaling, naar de milieustraat brengen. Daar betaal je belasting voor, de afvalstoffenheffing. De afvalstoffenheffing is sinds 2003 gebaseerd op het Diftar-principe en is een 100% kostendekkende heffing.

Rioolheffing

In 2023 stelde de raad het  Water- en rioleringsplan Drimmelen 2023-2027 vast. Wederom dient de rioolheffing 100% dekkend te zijn. De voorziening bouwen we af.
We innen de rioolheffing om de gemeentelijke kosten voor inzameling, transport van afvalwater te dekken, beheer en behoud van het rioleringssysteem te bekostigen en voor het verwerken van hemelwater. Daarnaast dekken we de kosten van maatregelen tegen de nadelige gevolgen van de grondwaterstand.

 

BedrijvenInvesteringsZone (BIZ)

De BIZ Bruisend Made is na een succesvolle eerste periode van vijf jaar voor vijf jaar voortgezet in de periode 2023-2027. Uiterlijk 1 november dient het BIZ bestuur een schriftelijk verzoek tot BIZ subsidie voor het komende belastingjaar in bij het college. BIZ-bijdrage wordt jaarlijks bij wege van aanslag geheven en bepaald op basis van de WOZ-waarden van de panden die niet in hoofdzaak tot woning dienen.

Begraafrechten

Onder Begraafrechten vallen: het begraven van stoffelijke overschotten, het bijzetten van urnen en het onderhoud van graven op de gemeentelijke begraafplaatsen.

Marktgelden en standplaatsen

De gemeente heeft weekmarkten op 3 locaties: het Dorpsplein in Terheijden, de Marktstraat te Made en de Nieuwstraat in Lage Zwaluwe. Voor het innemen van een standplaats op de weekmarkt wordt een recht geheven, het marktgeld. Daarnaast wordt een recht geheven voor de standplaatsen op overige locaties in onze gemeente. In verband met de maatschappelijke betekenis, zijn deze tarieven niet kostendekkend.

Secretarieleges

Secretarieleges worden geheven ter compensatie van de kosten voor diensten van de gemeenten, bijvoorbeeld voor het verstrekken van reisdocumenten, rijbewijzen, uittreksels uit de BRP en Burgerlijke Stand, aanvraag Verklaring Omtrent Gedrag, huwelijksvoltrekkingen. 

Leges omgevingsvergunning

Leges worden geheven ter compensatie van kosten voor diensten van de gemeente, bijvoorbeeld voor het aanvragen van een vergunning.  

Leges Biesbosch

Voor het in behandeling nemen van een aanvraag voor een vergunning voor bijvoorbeeld het varen met een rondvaartboot of bijvoorbeeld een ontheffing voor het beoefenen van modelsport in het Biesboschgebied binnen de gemeentegrenzen van Drimmelen worden leges geheven.

Lokale lastendruk

Tabel Par.B-1: Overzicht lastendruk
Lokale Lastendruk gem. per huishouden
Omschrijving Begroting 2023 Begroting 2024 Nominale stijging Procentuele stijging
Onroerende zaakbelastingen € 316,65 € 330,27 € 13,62 4,3%
Afvalstoffenheffing € 250,63 € 325,13 € 74,50 29,7%
Rioolheffing € 181,97 € 256,42 € 74,45 40,9%
Totaal gemiddeld per huishouden € 749,25 € 911,82 € 162,57 21,7%

De omvang van de totale lokale lastendruk stijgt in 2024 als gevolg van hogere netto-lasten onroerende zaakbelastingen, afvalstoffenheffing en riolering. 

De stijging in de lastendruk van de onroerend zaakbelasting (Ozb) wordt bepaald op basis van de Ozb-index. De tarieven worden uiteindelijk bepaald op basis van de begrote opbrengst onroerendzaakbelasting in combinatie met de WOZ-waarde voor het belastingjaar (inclusief de verwachte marktstijging). De definitieve tarieven worden vastgesteld in de Raadsvergadering van 14 december 2023. Een hogere of lagere verwachte marktwaardestijging leidt niet tot meer of minderopbrengsten omdat de tarieven dan worden aangepast. Het tarief beweegt tegengesteld aan de marktwaardeontwikkeling mee: een hogere marktwaardestijging leidt tot een verlaging van het tarief en een lagere marktwaardestijging leidt tot een verhoging van het tarief. 

Afvalstoffenheffing berekenen we met de gemiddelde kosten per aansluiting. We passen hier een vast recht en een variabel tarief toe. Het variabel tarief bestaat uit het betalen per lediging. Naast de kosten zetten we ook een voorziening afval in om grote schommeling te voorkomen. Dit jaar is de kostenstijging dermate dat een forse stijging van de afvalstoffenheffing ondanks inzet van de voorziening niet kan worden voorkomen.

Rioolheffing berekenen we met de gemiddelde kosten per aansluiting. De rioolheffing bestaat uit twee onderdelen. Te weten een vast recht en een variabel tarief waarbij we reken met watergebruik. We zetten ook een voorziening rioolheffing in om grote schommeling in tarief te voorkomen. Ook voor de rioolrechten is dit jaar de kostenstijging dermate dat een forse stijging ondanks de inzet van de voorziening niet kan worden voorkomen.

Inkomsten en kostendekkendheid 

Tabel Par.B-2: Overzicht heffingen
Totale Heffingen
Omschrijving Begroting 2024
Begrote lasten Begrote baten Inzet voorziening
OZB € 5.682.554
Precario € 52.790
Toeristenbelasting € 156.000
Totaal Belastingen (algemeen dekkingsmiddel) € - € 5.891.344 € -
Afvalstoffenheffing € 4.135.768 € 3.899.248 € 236.520
Rioolheffing € 3.682.674 € 3.356.583 € 326.091
Bedrijveninvesteringszone (BIZ) € 22.410 € 22.410
Totaal Bestemmingsbelastingen/ heffingen € 7.840.852 € 7.278.241 € 562.611
Lijkbezorging € 244.776 € 123.900
Marktgelden / standplaatsen € 110.205 € 26.091
Leges € 2.092.009 € 1.775.726
Totaal Retributies/ rechten € 2.446.990 € 1.925.717 € -
Totaal € 10.287.842 € 15.095.302 € 562.611

Algemene uitgangspunten kostendekkende tarieven

Voor het bepalen van de kostendekkende tarieven hanteren we de algemene informatie in de Handreiking kostentoerekening Heffingen, rechten en tarieven (VNG) en de notitie Lokale heffingen van de commissie BBV.

Voor het bepalen van de kostendekkende tarieven hanteren we de volgende uitgangspunten:

  • De gehanteerde index voor de tarieven in de tabellen van de begroting is de herrekende index op basis van de meicirculaire. Dit geldt niet voor de tarieven met een wettelijk maximum of voor tarieven die al maximaal kostendekkend zijn. De herrekening van de indexering naar aanleiding van de september circulaire wordt als één algemene stelpost opgenomen onder de algemene middelen. Bij de vaststelling van de tarieven wordt uitgegaan van de herrekende index op basis van de septembercirculaire.
  • De basis wordt gevormd door de integrale kostprijs incl. overhead, (omslag)rente, bijdragen aan voorzieningen en de compensabele btw (voor riool, afval, diensten en gebruik van voor openbare dienst bestemde gemeentebezittingen).

Om het te heffen volume voor de afvalstoffen- en rioolheffing te bepalen gebruiken we de volgende uitgangspunten:

  • Voor de afvalstoffen- en rioolheffing geldt het systeem van gesloten financiering met duurzame, 100% kostendekkendheid. Hierbij maken we gebruik van een egalisatievoorziening (conform art 44, lid 2 BBV), voorcalculatie en nacalculatie.
  • Directe kosten toerekening van taakveld 7.3 voor de afvalstoffenheffing en van taakveld 7.2 voor de rioolheffing: dit zijn kosten voor de activiteiten die direct in verband staan met de geleverde dienst. De inzet van personeel rekenen we toe op basis van de voor 2024 berekende uurtarieven.
  • De toerekening van de (toerekenbare) kosten straatreiniging/vegen is voor de afvalstoffenheffing 30% (taakveld 2.1) en voor de rioolheffing 55%. Straatreiniging/vegen doen we om 3 redenen. Voor het functioneren van de riolering, vanwege het nevenafval bij het (verkeerd) aanbieden en inzamelen van huishoudelijk afval en de verkeersveiligheid. Omdat we een landelijke gemeente zijn hebben we o.a. relatief veel bladafval in verhouding tot het nevenafval. Bladafval verstopt o.a. het rioolstelsel.
  • Van het zwerfafval blijkt circa 60% te bestaan uit nevenvervuiling bij de inzameling van huishoudelijk afval; de toerekening van de kosten zwerfafval worden daarom voor 60% toegerekend aan de afvalstoffenheffing (taakveld 2.1).
  • De toerekening van kosten stedelijk water en watergangen (taakveld 5.7)  is voor de rioolheffing 15% van de kosten die zijn gekoppeld aan één of meer van de vijf thema’s in het WRP: afvalwater, hemelwater, grondwater, oppervlaktewater en bedrijfsvoering.
  • Overhead: alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van het primaire proces (taakveld 0.4; zie voor de berekening onderdeel 'Overhead').
  • Alle kwijtscheldingskosten nemen we op in het tarief voor de afvalstoffenheffing (taakveld 6.3).
  • De extracomptabele rente toerekening berekenen we met de externe rente (zie paragraaf D. Financiering - onderdeel B. Financieringspositie - Renteschema).
  • De extra comptabele BTW toerekening: dit betreft de extracomptabel berekende compensabele BTW die kan worden toegerekend aan activiteiten waarvan de kosten worden verhaald via de afvalstoffen- en rioolheffing.
Tabel Par.B-3: Overzicht tarieven riool- en afvalstoffenheffing (na inzet voorziening)
Afvalstoffenheffing 2021 2022 2023 2024 Stijging t.o.v. 2023
vastrecht tarief € 169,09 € 146,49 € 156,32 € 232,77 € 76,45
- per lediging gft containerinhoud 25 liter € 0,80 € 0,80 € 0,80 € 0,80 € -
- per lediging gft containerinhoud 140 liter € 3,50 € 3,50 € 3,50 € 3,50 € -
- per lediging ov.huish.afvalst. cont.-inh. 40 liter € 2,45 € 2,45 € 2,45 € 2,45 € -
- per lediging ov.huish.afvalst. cont.-inh. 240 liter € 11,70 € 11,70 € 11,70 € 11,70 € -
- per aanbieding toegangspas perscontainer € 2,45 € 2,45 € 2,45 € 2,45 € -
- per perceel bij verzamelcontainers € 128,19 € 111,06 € 118,51 € 176,47 € 57,96
Inzameling grove huishoudelijke afvalstoffen
- per aanvraag € 17,50 € 17,50 € 17,50 € 17,50 € -
- per 0,5 m³ € 30,00 € 30,00 € 30,00 € 30,00 € -
Inzameling grof tuinaanval
- per aanvraag € 45,00 € 45,00 € 45,00 € 45,00 € -
Aanbieding op de milieustraat
-grove huishoudelijke afvalstoffen per 10 kilogram € 2,15 € 2,15 € 2,15 € 2,15 € -
- bouw- en sloopafval per 10 kilogram € 2,15 € 2,15 € 2,15 € 2,15 € -
- schoon puin per 10 kilogram € 0,50 € 0,50 € 0,50 € 0,50 € -
Rioolheffing 2021 2022 2023 2024 Stijging t.o.v. 2023
vastrecht tarief € 172,50 € 66,74 € 117,46 € 195,93 € 78,47
variabele tarieven (verbruik water):
0 - 250 m³ € 0,59 € 0,59 € 0,59 € 0,59 € -
251 - 500 m³ € 0,41 € 0,41 € 0,41 € 0,41 € -
501 - 1.000 m³ € 0,08 € 0,08 € 0,08 € 0,08 € -
meer dan 1.000 m³ € 0,03 € 0,03 € 0,03 € 0,03 € -

Afvalstoffenheffing 

Binnen Drimmelen zijn er naast de landelijke ontwikkelingen een aantal specifieke ontwikkelingen. We krijgen een nieuwe afvalinzamelaar en de inzamelroutes nemen toe door het groeiende aantal woningen. Verder stijgen de kosten door het vervangen van afvalcontainers en registratiechips en de inzameling van oud papier en karton. Ook stijgen de rentekosten en zijn er andere niet beïnvloedbare kosten. Over deze ontwikkelingen schreven we een raadsbrief (31 augustus 2023). Door het gesloten systeem van financiering zijn dit de totale kosten en opbrengsten. De voorziening kunnen we inzetten om (grote) stijgingen van de afvalstoffenheffing te dempen. Dit jaar zetten we 35% van de voorziening in om niet de gehele bovengenoemde stijgingen ten laste te brengen aan de inwoners.

Rioolheffing

In 2023 stelden we het nieuwe water en rioleringsplan op. Tot dat moment rekenden we lage eenheidsprijzen voor investeringen. Hierdoor waren de ramingen te laag.  Dit hebben we omhoog gebracht, omdat we regelmatig met hogere aanbestedingen te maken hadden. Verder is de inflatie op het gebied van investeringen en onderhoud van civieltechnische werken erg hoog.  

Tot slot veroorzaakt de ouderdom van de drukriolering en andere elektrische en mechanische onderdelen effect een behoorlijke intensivering van het onderhoud.  

De rioolheffing dekt de kosten voor inzameling en transport voor hemel- en afvalwater, beheer en onderhoud van het rioleringssysteem. Met het eventuele overschot vulden we een voorziening. De voorziening zetten we in om (grote) stijgingen van de rioolheffing te dempen. Dit jaar zetten we 35% van de voorziening in om niet de gehele inflatie, toename salariskosten en hoge rentestijgingen ten laste te brengen aan de inwoners.

Tabel Par.B-4: Overzicht kostendekkendheid
Bestemmingsbelastingen/ heffingen Retributies/ rechten Totaal
Afvalstoffen-heffing Rioolheffing BIZ Lijkbezorging Marktgelden/ standplaatsen Leges
Directe lasten -/- baten € 3.016.444 € 2.258.137 € 22.410 € 178.358 € 61.321 € 1.270.379 € 6.807.050
Overhead € 538.274 € 485.509 € 41.929 € 46.971 € 811.752 € 1.924.435
Rente € 5.974 € 665.421 € 671.395
Btw € 575.075 € 273.607 € 24.489 € 1.913 € 9.878 € 884.963
Totaal lasten € 4.135.768 € 3.682.674 € 22.410 € 244.776 € 110.205 € 2.092.009 € 10.287.842
Totaal baten heffingen/ leges (incl. inzet voorziening) € 4.135.768 € 3.682.674 € 22.410 € 123.900 € 26.091 € 1.775.726 € 9.766.569
Kostendekkendheid 100% 100% 100% 51% 24% 85% 95%
Titel 1 Algemene Titel 2 Dienstverlening vallend Titel 3 Dienstverlening
dienstverlening onder fysieke leefomgeving/ vallend onder
omgevingsvergunning Europese dienstenrichtlijn
Directe lasten -/- baten € 513.712 € 733.740 € 22.927
Overhead € 244.397 € 546.564 € 20.791
Btw € 1.659 € 8.219 € -
Totaal lasten € 759.768 € 1.288.523 € 43.718
Totaal baten heffingen/ leges € 570.420 € 1.191.388 € 13.918
Kostendekkendheid 75% 92% 32%

Kwijtschelding

In de gemeente Drimmelen kan kwijtschelding worden aangevraagd voor de onroerende zaakbelastingen en de riool- en  afvalstoffenheffing. Voor de overige belastingen wordt geen kwijtschelding verleend. 
De gemeente Drimmelen hanteert een kwijtscheldingsnorm van 100% (landelijke norm is 90%) van de bijstandsuitkering, waardoor meer burgers voor kwijtschelding in aanmerking komen. In de praktijk betekent dit dat iedere burger met een inkomen op bijstandsniveau kwijtschelding ontvangt, mits hij/zij geen vermogen heeft. Onder vermogen wordt verstaan spaargeld/auto/huis etc.

Sinds 1 januari 2023 is een verruiming van de vermogensnorm voor kwijtschelding toegepast. Inwoners met een laag inkomen mogen nu nagenoeg geen (kleine) buffer hebben om onverwachte uitgaven op te kunnen vangen. Door voor verruiming van dit bedrag  kunnen inwoners een kleine buffer opbouwen zonder dat dit ten koste gaat van het verlenen van kwijtschelding voor de gemeentelijke belastingen. Hiermee dragen we bij aan vergroting van de zelfredzaamheid van de doelgroep.

Het totaalbedrag voor het kwijtschelden van riool- en afvalstoffenheffing nemen we mee in de tarieven voor alle belastingbetalers in de gemeente. Dit betekent dat alle belastingbetalers meebetalen aan het kwijtschelden van de riool- en afvalstoffenheffing. Kwijtschelding van onroerende zaakbelasting komt sporadisch voor en is voor rekening van de gemeente.