3. Ruimte, wonen, duurzaamheid en economie

Het programma is uitgewerkt in drie thema’s. De programmadoelstellingen zijn uitgewerkt in de volgende thema’s en bijbehorende sub-doelstellingen:

1. Woningbouw en ruimte
2. Duurzaamheid
3. Economie, recreatie en toerisme.

Thema Woningbouw en ruimte
1. Ruimtelijke ordening: Dorpsvisie Wagenberg en Lage Zwaluwe (verschuiving van programma 1) / uitvoering jaar 2024. 
Dit betreft een budgetverschuiving van programma 1 (budgettair neutraal).

2. Ruimtelijke ordening: Helkantsedijk beschermd dorpsgezicht
Op verzoek van de gemeenteraad wordt eind 2023 gestart met het actualiseren van de Welstandsnota.  Het onderzoek om de Helkantsedijk aan te wijzen als beschermd dorpsgezicht maakt daar onderdeel van uit. Om die reden wordt voorgesteld wordt het budget naar voren te halen.

3. Volkshuisvesting: Herstructurering verouderde woningblokken (uitvoering jaar 2025)
In het coalitieakkoord is een onderzoek opgenomen naar de herstructurering van bestaande woningbouw. Omdat zowel Woonvizier als de gemeente op dit moment druk zijn met de huisvesting van aandachtgroepen is afgesproken dit in 2024 op te pakken. Het onderzoek zal dan in 2025 plaatsvinden. Op dit moment zijn er geen concrete plannen voor herstructurering. 

4. Omgevingswet
De Omgevingswet treedt op 1 januari 2024 in werking. Het Programma Invoering Omgevingswet is per 1 januari nagenoeg afgerond. Tweede helft dit jaar wordt ingezet op de communicatie naar onze inwoners en ondernemers. Hierbij hebben we ondersteuning nodig omdat we zelf over te weinig capaciteit beschikken hiervoor. Daarom is hiervoor een vacature uitgezet. We hebben onvoldoende middelen hiervoor beschikbaar om de vacature tot eind van het jaar te vervullen. Daarnaast loopt de communicatie ook nog door in het eerste kwartaal van 2024. We willen daarom een bedrag van € 30.000 inzetten voor het inhuren van communicatie-ondersteuning en deze dekken uit de Algemene reserve.

5. Omgevingsvergunning: Wkb (december-circulaire)
Gekoppeld aan de Omgevingswet wordt op 1 januari 2024 ook de weet kwaliteitsborging ingevoerd. Wij krijgen geld van het Rijk voor de invoering van deze wet. In 2023 is dat geld onder meer besteed aan het opstellen van een impactanalyse en de verdere voorbereiding van de invoering.

6. Omgevingsvergunning: legesopbrengsten
De legesinkomsten nemen door een aantal redenen toe:
- In het coalitieakkoord is vastgelegd dat er 800 woningen gebouwd worden in deze coalitieperiode. Dat leidt tot extra legesinkomsten.
- Een aantal plannen die gepland stonden voor 2022 zijn doorgeschoven naar 2023. In 2023 verwachten we daardoor extra legesinkomsten.
- Door de stijging van de bouwprijzen leidt tot een zogenaamde ‘natuurlijke toename’ van de legesinkomsten. De natuurlijke toename komt voort uit de bouwprijzen die in relatie tot 2022 fors zijn gestegen. Dit is ook terug te zien in de CBS bouwkostenindex die jaarlijks geleidelijk steeg met ca. 2.5 punt tot 2022. In 2022 groeide deze fors van 122.5 (ijkpunt januari ‘22) tot 133.2 (ijkpunt januari ’23) met bijna 11 punten. Onze leges zijn gekoppeld aan die bouwkosten en dit vergroot weer de toename door de ambitie zoals hier wordt getoond.       

We zien in de jaren 2024 tot 2026 eenzelfde toename door die woningbouwambitie als ook een natuurlijke toename. De stijging in 2024-2026 is relatief lager ten opzichte van 2023 door de inwerkingtreding van de Wet kwaliteitsborging (Wkb) per 1 januari 2024. De Wet kwaliteitsborging haalt de bouwtechnische controle van nieuwbouwwoningen bij ons weg. Daar zijn onze leges op aangepast en daarom zijn ondanks dezelfde woningaantallen de verwachte opbrengen lager.

7. Bestemmingsplan De Schakel Drimmelen (raad 11 mei)
De afwikkeling van de anterieure overeenkomst met de contractpartner in zake de bestemmingsplanwijziging geeft een voordeel van € 50.000. Het bestemmingsplan De Schakel is vastgesteld in de raadsvergadering van 11 mei 2023. De daarbij gevoegde begrotingswijziging geeft alle inzicht in de kosten en baten over de jaarschijf 2023.

8.  Communicatie- en participatieplan ‘kleinschalige opvang asielzoekers’
In december 2022 maakte het college met de Baroniegemeenten afspraken over de opvang van asielzoekers. De gemeente Drimmelen wil daarin haar “eerlijke” bijdrage leveren. Het college gaat samen met de inwoners op zoek naar geschikte locaties voor kleinschalige opvang van asielzoekers. Voor deze zoektocht is een communicatie- en participatieplan opgesteld.  De kosten van de drie bijeenkomsten worden geschat op € 10.000. Op 9 mei 2023 heeft het college akkoord gegeven op uitvoering van dit Communicatie- en participatieplan ‘kleinschalige opvang asielzoekers’.

Thema Duurzaamheid
9. Afvalstoffen(heffing): BTW component
Vanwege verscheidene ontwikkelingen is er een tekort van € 229.000 exclusief btw op de tussentijdse rapportage. Hieraan liggen verscheidene redenen ten grondslag:
- Stijging  kosten de oud papier en karton (hierna: OPK) inzameling met € 81.000 (van vrijwilligers naar een professionele inzamelaar (Afvalservice van de gemeente Breda). 
- Lagere opbrengsten OPK (€ 66.000).
- Stijging kosten glasinzameling en -verwerking (€ 25.000 ).
- Stijging van  door verschillende het resultaat van verschillende aanbestedingen, indexeringen en tijdelijke projectondersteuning van de gemeente Breda (€ 57.000). 
Voor de begroting levert dit  een BTW toerekening voordeel op van ca.  € 37.000.

10. Gemeenschappelijke regeling: Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (OMWB)
De (ontwerp)begroting 2024 valt hoger uit door de volgende redenen:
- De prijsontwikkelingen en het principeakkoord CAO. De inflatie en stijgingen van de CAO lonen hebben een fikse verhoging van de personeelslasten tot gevolg. 
- Werkprogramma’s: Op basis van de vastgestelde werkprogramma’s groeit het werkpakket van 345.000 naar 353.600 uren. Hierbij is rekening gehouden met actualiteiten zoals stikstof. 
- De wens van de OMWB om te werken met een reëler tarief. De OMWB constateert dat haar gemiddelde na-calculatorisch tarief € 3,75 hoger ligt dan het voor-gecalculeerde tarief. Reden is dat een relatieve verschuiving naar meer specialistische (duurdere) taken heeft plaatsgevonden.
- Tenslotte wordt de ziekteverzuimnorm verhoogd van 4,5% naar 5,5% omdat 4,5% niet haalbaar is. Dit heeft een effect op het gemiddeld aantal declarabele uren dat een persoon kan realiseren. 

11. Energietransitie (overschot jaar 2022)
In 2022 heeft de raad ingestemd met de Drimmelense Transitievisie Warmte (TVW). Dit jaar gaan we actief met de uitvoering van deze warmtevisie aan de slag. De focus ligt op de ontwikkeling van zogenoemde wijkuitvoeringsplannen (WUP), in zowel Hooge Zwaluwe als Terheijden. Met als doel om deze kansrijke buurten in 2030 duurzaam, dus zonder aardgas, te kunnen verwarmen. Dat vraagt dit jaar om extra gelden, boven op de inzet van de medewerkers en de middelen van het Energieteam.
De beschikbare € 162.000 uit de reserves (€ 150.000 voor de warmtevisie en € 12.000 voor de energietransitie) is noodzakelijk voor extra capaciteit en specialistische kennis ten behoeve van een integrale en duurzame wijkaanpak. Het gaat om budget wat al voor 2022 was begroot en wat we in 2023 heel hard nodig hebben om onze doelstellingen te halen. 

12. Duurzaamheid (overschot jaar 2022)
Van de reserve Duurzaamheid willen we graag € 13.000 inzetten voor het Programma Duurzaamheid. De uitvoering hiervan loopt volop vanuit de verschillende onderwerpen. Om de samenhang voor de toekomst te kunnen bewaken, een goede tussenevaluatie uit te kunnen voeren en beter op de uitvoering te kunnen sturen, gaan we dit jaar een breed uitvoeringsplan opstellen. De middelen uit de reserve willen we gebruiken voor de inhuur van expertise en ondersteuning hierbij en voor het organiseren van bijeenkomsten om input op te halen bij de verschillende stakeholders.

Thema Economie, recreatie en toerisme 
13. Toerisme en recreatie: Drimmelen op de kaart (overschot jaar 2022)
De reserve Drimmelen op de kaart wordt in 2023 ingezet voor het drukken van een nieuw toeristisch magazine, waarmee alle Drimmelense toeristische ondernemers en hun aanbod voor het voetlicht komen en overzichtelijk aan de recreant en de toerist aangeboden worden.

14. Toerisme en recreatie: Biesboschjaar (overschot jaar 2022)
De reserve Biesboschjaar was toegezegd aan Toeristisch Traaie voor het realiseren van muurschilderingen in Terheijden in 2023. Dit project is echter geannuleerd. De reserve willen we alsnog voor Toeristisch Traaie reserveren voor de realisatie van een alternatief project waarin water en de Zuiderwaterlinie een rol spelen, en waarmee Terheijden toeristisch op de kaart gezet wordt.

15. Toerisme en recreatie: reserve TenR (overschot jaar 2022)
Conform vastgesteld beleid wordt het overschot van de reserve ingezet voor uitvoering van TenR projecten in lopend jaar.

16. Economie: Stimuleren duurzaamheid bedrijfsterreinen (overschot jaar 2022)
De voorbereidingen worden getroffen om het bedrijventerrein Thijssenweg uit te breiden. Duurzaamheid en landschappelijke inpassing zijn daarbij belangrijke thema’s. Het budget zal daarvoor worden ingezet. 

17. Gemeenschappelijke regeling RWB: bijdrage N.V. Rewin 
De bijdrage valt voornamelijk hoger uit door de toegepaste indexering van de gemeenschappelijke regeling.

Diverse
18.  Samenvoeging reserves Ruimtelijke Ontwikkelingen en Bovenwijkse voorzieningen
In het kader van een administratieve vereenvoudiging wordt voorgesteld om de reserve Ruimtelijke Ontwikkelingen samen te voegen met de reserve Bovenwijkse voorzieningen.
Beide hebben qua bestemming hetzelfde bestedingsdoel. Dit betreft een verschuiving van reserves en is budgettair neutraal voor de begroting.

Toelichting kredietmutaties
3.1 Vervanging voetveer Terheijden (elektrisch)
De pont is aangekocht en heeft reeds een seizoen gevaren.
Het project is afgerond. Het krediet kan worden afgesloten.