Regionale energiestrategie (RES)

Omschrijving

De RES 1.0 van West-Brabant is door alle 16 gemeenteraden, twee waterschappen en de provincie vastgesteld en inmiddels aangeboden aan het rijk. De gemeenten scharen zich achter de regionale opgave, ook al zijn bij een aantal gemeenten moties en/of amendementen aangenomen. Voor de gemeente Drimmelen blijft de opgave voor 2030: 8 windmolens langs de A16, een zonnepark in Terheijden en de realisatie van grootschalig zon op dak (23 GWh).

De RES-organisatie en wij als gemeente zien echter wel een tweetal serieuze knelpunten voor 2022 en verder, die een succesvolle uitvoering van de regionale opgave in de weg kunnen staan. Zo is de transportschaarste op het elektriciteitsnet in West-Brabant het afgelopen jaar onverwacht en enorm toegenomen, waardoor energieprojecten in de knel komen. Daarnaast is de conclusie dat de energietransitie voor gemeenten - vanwege de zeer hoge uitvoeringskosten - onhaalbaar is zonder een forse bijdrage van het rijk. Beide knelpunten zijn formeel teruggekoppeld aan rijk en provincie.

Kwaliteit (indicator)

Kwaliteit

Door de enorme toename van teruglevering en elektrificering van energie, blijft de beperkte netcapaciteit (‘transportschaarste’) bij netbeheerders Enexis en TenneT een grote zorg. Op de lange termijn moeten forse investeringen, slimme innovaties en goede samenwerking met netbeheerders uitkomst gaan bieden. De ontwikkelingen gaan zo snel dat er langere tijd geen ruimte meer was op het elektriciteitsnet voor nieuwe grootverbruikers (‘afnameschaarste’). Inmiddels is bekend dat er meer ruimte komt in Noord-Brabant en Limburg, waardoor de meeste grootzakelijke klanten ‘in de wachtrij’ vanaf november weer een offerte kunnen ontvangen. Ook voor teruglevering komt er capaciteit beschikbaar, maar dit is lang niet genoeg om iedereen aan te sluiten. Gelukkig worden particuliere aanvragen en nieuwbouwprojecten niet geraakt door deze teruglever- en afnameproblematiek. 

Er wordt momenteel met hoge urgentie gewerkt aan oplossingen; in 2025 wordt de capaciteit van het hoogspanningsstation bij Geertruidenberg met een eerste stap vergroot. Daarna volgen nog andere, ingrijpende aanpassingen aan het netwerk. Deze ontwikkelingen betekenen in de uitvoering, richting RES 2.0, dat we als energieregio meer integraal moeten kijken. En dat het proces van programmeren en prioriteren daarbij cruciaal is. De verwachting is echter dat de ambitie uit de RES - dat wil zeggen 2,2 TWh aan duurzame opwek in de regio in 2030 - nog steeds gehaald kan worden. 

De conclusie voor gemeente Drimmelen is dat we vooralsnog op de goede weg zijn, mits de bestaande - en de geprognotiseerde projecten worden gerealiseerd. De opgave voor Drimmelen ligt vooral op het gebied van grootschalig zon op dak (gebouwen), dat momenteel vooral door autonome groei (lees: SDE-subsidies) redelijk goed  verloopt. Voor het zomerreces heeft het college ingestemd met het voorstel ‘Ontwikkelfonds’. Hiermee willen de in de RES deelnemende partijen bevorderen dat ook inwoners en lokale partijen duurzame energieprojecten kunnen ontwikkelen. Of kunnen participeren in grotere projecten. Het recent opgerichte Fonds versnelling RES West-Brabant (FRES-WB) ontvangt van RES-deelnemers een bedrag, waarmee het fonds lokale bewonersinitiatieven kan ondersteunen. Deze ondersteuning bestaat uit zowel een financiële bijdrage als inhoudelijke expertise.