A. Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Weerstandscapaciteit

Het risicoprofiel van de gemeente is veranderd ten opzichte van de Voorjaarsnota. Nu is een weerstandscapaciteit van € 4.514.388 nodig. De beschikbare weerstandscapaciteit is begroot op € 15.968.783 (Voorjaarsnota € 14.564.477). Het weerstandsratio (beschikbare weerstandscapaciteit versus benodigde weerstandscapaciteit) bedraagt dan 3,5. Bij de Voorjaarsnota bedroeg het weerstandsratio 3,1 en begroot werd 4,2. De weerstandsratio is dus t.o.v. de begroting gedaald. Zoals uit de volgende tabel blijkt laat een ratio van 3,5 zich echter nog altijd als uitstekend kwalificeren.

In het managen van haar risico’s streeft Drimmelen conform haar nota Risicomanagement en weerstandvermogen een weerstandsratio van minimaal 1 met de kwalificatie voldoende na.

Een korte toelichting op de kengetallen:

1a. Netto schuldquote
De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. De netto schuldquote geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. Een netto schuldquote tussen de 0% en 90% wordt gezien als minst risicovol. De netto schuldquote bij de Najaarsnota is 55%.  Het grote verschil met de jaarcijfers 2021 heeft te maken met het verschil in saldo van de geprognotiseerde (im)Materiële vaste activa en het daadwerkelijk vastgestelde saldo bij de jaarstukken. Het geprognotiseerde saldo van (im) Materiële vaste activa is bij de NJN ongeveer 20 miljoen hoger dan de bij de jaarstukken 2021. Dit komt doordat er veel kredieten nog niet zijn/worden afgerond waarbij de begroting/NJN wel vanuit wordt gegaan. De toename van de (im) Materiële vaste activa zorgt voor een toename van de schulden aangezien de uitgaven zullen stijgen als alle geplande kredieten worden afgerond.  
De netto schuldquote van de gemeente Drimmelen is relatief laag maar stijgt ten opzichte van het niveau uit 2021 en eerder.

1b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
Om inzicht te krijgen in hoeverre sprake is van doorlenen, wordt de netto schuldquote weergegeven (netto schuld gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen). Op die manier wordt duidelijk in beeld gebracht wat het aandeel van de verstrekte leningen is en wat dit betekent voor de schuldenlast. Voor deze schuldquote wordt dezelfde criteria gehanteerd als de netto schuldquote.
De netto schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte leningen is eveneens relatief laag maar stijgend ten opzichte van het niveau uit het verleden.

2. Solvabiliteitsratio
Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Onder de solvabiliteitratio wordt verstaan het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal. Het eigen vermogen bestaat uit reserves en het resultaat van baten en lasten. Een solvabiliteitsratio tussen de 20% en 50% wordt gezien als risico neutraal. Een ratio boven de 50% wordt aangemerkt als minst risicovol. Meerjarig voorziet de gemeente een ratio met neutraal risico dat daalt ten opzichte van het niveau van 2021.

3. Kengetal grondexploitatie
Grondexploitaties kunnen een forse impact hebben op de financiële positie van een gemeente. De boekwaarde van de grond is van belang, omdat deze terugverdiend moet worden bij de verkoop. Boekwaarden worden afgezet tegen de totale baten. Een grondexploitatie van 20% of lager wordt beschouwd als minst risicovol.
Het kengetal voor de grondexploitatie van de gemeente Drimmelen is laag. Dit is positief.

4. Structurele exploitatieruimte
Voor de beoordeling van het evenwicht van de begroting wordt er ook gekeken naar de structurele en incidentele lasten en baten. Voorbeeld van structurele baten zijn de algemene uitkering en eigen belastinginkomsten. Bij structurele lasten zijn dat bijvoorbeeld personeelslasten, kapitaallasten en bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen. Een begroting waarvan de structurele baten hoger zijn dan de structurele lasten is dan ook meer flexibel dan een begroting waar bij de structurele baten en lasten in evenwicht zijn. De structurele exploitatieruimte is in de NJN negatief; de omvang van de inzet van reserves is hoger dan verwacht.

5. Belastingcapaciteit
De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Het Coelo publiceert deze lasten jaarlijks. Bij de berekening van het kengetal worden de gemeentelijke woonlasten afgezet tegen het landelijk gemiddelde. De totale woonlasten van de gemeente Drimmelen liggen naar verwachting lager dan het landelijk gemiddelde. Wat inhoudt dat er ten opzichte van dit landelijk gemiddelde ruimte is om de lokale belastingen te verhogen. Dankzij een grotere inzet van de daarvoor bedoelde voorzieningen riolering en afvalstoffenheffing ontstaat er vanaf 2022 meer ruimte in de belastingcapaciteit.

Beoordeling van de onderlinge verhouding tussen de kengetallen in relatie tot de financiële positie
De kengetallen zullen altijd in samenhang moeten worden bezien, omdat ze alleen gezamenlijk en in hun onderlinge verhouding een goed beeld kunnen geven van de financiële positie van een gemeente. Geconcludeerd kan worden dat de gemeente Drimmelen een gezonde financiële positie heeft maar oog moet hebben voor de structurele exploitatieruimte. Dit kengetal is in 2023 en latere jaren positief.