F. Verbonden partijen

De gemeente werkt samen met diverse verbonden partijen om haar beleidsdoelen efficiënt en effectief te realiseren. Verbonden partijen zijn organisaties waarin de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. Dit kunnen gemeenschappelijke regelingen zijn, maar ook privaatrechtelijke organisaties zoals stichtingen, verenigingen of vennootschappen.

Nota Verbonden Partijen

Sinds 1 januari 2024 geldt de nieuwe Nota Verbonden Partijen. Hierin staat hoe de gemeente omgaat met verbonden partijen en welke maatregelen worden genomen om risico’s te beheersen. De nota is opgesteld in samenwerking met andere West-Brabantse gemeenten. De kern van deze visie is dat samenwerking met verbonden partijen kan bijdragen aan een efficiëntere uitvoering van taken en een hoger maatschappelijk rendement. Daarbij is goed bestuur (‘good governance’) essentieel: duidelijke afspraken over sturing, beheersing, toezicht en samenwerking zorgen ervoor dat de gemeente haar doelen beter kan bereiken.

Gemeenschappelijke Regeling De Baronie (in oprichting)
In 2025 is gestart met de vormgeving van de Baroniesamenwerking, met als doel per 1 januari 2026 een formele gemeenschappelijke regeling (openbaar lichaam) op te richten. Deze samenwerking tussen gemeenten in de regio De Baronie richt zich op gezamenlijke opgaven en versterking van regionale slagkracht. 2025 fungeert als overgangsjaar waarin de governance, overlegstructuur en werkagenda worden ingericht. De indicatieve begroting voor 2026 bedraagt € 837.000. Definitieve besluitvorming over de gemeenschappelijke regeling vindt plaats in december 2025.

Ontwikkelingen rondom nieuwe gemeenschappelijke regeling jeugdhulp – Regio WBO

De jeugdhulp in Nederland staat onder druk. Het aantal jongeren dat gebruikmaakt van jeugdhulp is de afgelopen jaren sterk toegenomen, net als de duur van de hulptrajecten. Dit heeft geleid tot oplopende kosten en groeiende wachtlijsten. Gemeenten en regio’s hebben de opdracht gekregen om de jeugdhulp toekomstbestendig en doelmatiger in te richten.

Ook binnen Regio West-Brabant Oost (WBO) wordt hier actief op ingezet. In september 2022 hebben de vijf betrokken gemeenteraden (Breda, Oosterhout, Drimmelen, Geertruidenberg en Altena) een gezamenlijke regiovisie vastgesteld. Deze visie vormt de basis voor een transformatie van de jeugdhulp, gericht op meer preventie, betere samenwerking en een effectievere inzet van middelen. Om deze transformatie vorm te geven, wordt een nieuwe gemeenschappelijke regeling opgericht. Deze regeling faciliteert de samenwerking tussen gemeenten en partners in het sociaal domein en de jeugdhulp. Centraal staat het concept van het Stevig Lokaal Team (SLT): een netwerk van professionals dat vanuit verschillende domeinen samenwerkt aan een integrale, preventieve en efficiënte jeugdhulp.

De uitvoering van de gemeenschappelijke regeling wordt ondersteund door een programmateam dat zorgt voor coördinatie en voortgangsbewaking. Na goedkeuring van het strategieplan volgt een uitvoeringsagenda, zodat alle betrokken partijen tijdig kunnen starten. Vanaf 2027 verlopen de inkopen via de SLT’s en in 2028 is de regeling volledig operationeel. Het uiteindelijke doel is een volledige overgang naar de nieuwe werkwijze, waarin SLT’s een centrale rol krijgen met ruimte voor eigen regie en ontwikkeling. Deze aanpak bevordert rust, stabiliteit en kwaliteit in de jeugdhulp, waardoor jeugdigen en hun gezinnen beter worden ondersteund.

In onderstaande tabel wordt per verbonden partij inzicht gegeven in drie hoofdonderdelen:

Doel van de verbonden partij
Hier wordt kort toegelicht welke taken of maatschappelijke opgaven de verbonden partij uitvoert en hoe deze bijdragen aan het realiseren van gemeentelijke beleidsdoelen. Dit geeft context aan de samenwerking en het belang van de gemeente binnen de organisatie.

Financiële kerngegevens
De tabel bevat per verbonden partij de belangrijkste financiële gegevens:

• Eigen vermogen (EV)
• Vreemd vermogen (VV)
• Resultaat (netto winst of verlies)
• Gemeentelijke bijdrage
  • Deze gegevens zijn gebaseerd op de begrotingen 2026 van de betreffende gemeenschappelijke regelingen en geven inzicht in de financiële positie van de organisatie en het aandeel van de gemeente daarin. Het uitgangspunt is dat verbonden partijen zelf verantwoordelijk zijn voor het afdekken van hun financiële risico’s, bijvoorbeeld via het eigen vermogen. Zo wordt voorkomen dat de gemeente financieel moet bijspringen bij tegenvallers.

Risico’s voor de gemeente
Per verbonden partij worden de voor de gemeente relevante risico’s benoemd. Denk hierbij aan financiële risico’s, bestuurlijke kwetsbaarheden of risico’s in de uitvoering van taken. Deze risico’s worden meegenomen in de berekening van het gemeentelijke weerstandsvermogen en zijn van belang voor een goede risicobeheersing.

De informatie in deze tabel biedt een compact en overzichtelijk beeld van de rol, financiële impact en risico’s van de verbonden partijen waarmee de gemeente samenwerkt. Verdere beleidsinformatie en actuele ontwikkelingen worden toegelicht in de programma’s van de begroting waarin de verbonden partij een rol speelt.