B. Lokale heffingen

Inleiding
In de paragraaf lokale heffingen gaan we in op: de hoofdlijnen van het beleid, de lokale lastendruk, de begrote inkomsten, de mate van kostendekkendheid en een korte beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid. Waarmee rekening gehouden wordt met regelgeving Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV).

Beleid lokale heffingen
Onder de diverse lokale heffingen van de gemeente Drimmelen vallen: de belastingen, bestemmingsbelasting/heffingen en retributies/rechten. Deze heffingen zijn hoogstens kostendekkend en dragen bij aan het welzijn, de leefbaarheid en voorzieningen van de gemeente.

Belastingen
Tegenover een belasting staat geen rechtstreekse individuele tegenprestatie van de gemeente. De opbrengsten dienen als algemeen dekkingsmiddel. Onder de noemer belastingen vallen onder andere de volgende zaken bij de gemeente Drimmelen:

• Onroerende zaakbelastingen (OZB)
•   Precariobelasting
•    Toeristenbelasting.

Bestemmingsbelasting/heffingen
Heffingen worden geheven om kosten van collectieve voorzieningen te betalen. 
Onder de noemer heffingen vallen onder andere de volgende zaken bij de gemeente Drimmelen:

•    Afvalstoffenheffing
•    Rioolheffing
•    Bijdrage BedrijvenInvesteringsZone (BIZ).

Retributies/rechten
Rechten worden geheven voor een geleverde of een bewezen individuele dienst.
Onder de noemer rechten vallen onder andere de volgende zaken bij de gemeente Drimmelen:

•    Begraafrechten
•    Marktgelden/ standplaatsen
•    Leges, zoals secretarieleges, leges omgevingsvergunning en leges Biesbosch.

Onroerende zaakbelasting
De tarieven worden uiteindelijk bepaald op basis van de begrote opbrengst OZB in combinatie met de WOZ-waarde voor het belastingjaar (inclusief de verwachte marktstijging).

Precariobelasting 
Onder Precariobelasting valt de belasting die een gemeente mag heffen voor het gebruik van gemeentegrond. De tarieven staan in de verordening Precariobelasting. Daarnaast wordt er precario geheven voor het afmeren in de buitenhaven van Lage Zwaluwe en worden er liggelden in rekening gebracht op basis van privaatrechtelijke overeenkomsten.

Toeristenbelasting
•    Het tarief watertoeristenbelasting is per persoon € 1,75 voor 24 uur.
•    Het tarief landtoeristenbelasting is per persoon € 1,75 voor een overnachting.
Alleen niet-inwoners betalen de toeristenbelasting, dus ook arbeidsmigranten. Behalve als zij ingeschreven zijn in de BRP (Basisregistratie Personen). De netto-opbrengst gebruiken we voor het verbeteren van toeristische voorzieningen.

Afvalstoffenheffing
De gemeente laat het huishoudelijk afval (oud papier en karton, plastic, blik en drinkpakken, rest- en gft-afval) door een gespecialiseerde en daartoe gecertificeerde afvalinzamelaar huis-aan-huis ophalen. Daarnaast kun je afval, soms gratis of tegen betaling, naar de milieustraat brengen. Daar betaal je belasting voor, de afvalstoffenheffing. De afvalstoffenheffing is sinds 2003 gebaseerd op het Diftar-principe en is een 100% kostendekkende heffing.

Rioolheffing 
In 2023 stelde de raad het  Water- en Rioleringsplan Drimmelen 2023-2027 vast.  De rioolheffing dient 100% kostendekkend te zijn. De voorziening bouwen we af.
We innen de rioolheffing om de gemeentelijke kosten voor inzameling, transport van afvalwater te dekken, beheer en behoud van het rioleringssysteem te bekostigen en voor het verwerken van hemelwater. Daarnaast dekken we de kosten van maatregelen tegen de nadelige gevolgen van de grondwaterstand.

BedrijvenInvesteringsZone (BIZ)
De BIZ Bruisend Made is na een succesvolle eerste periode van vijf jaar voortgezet voor vijf jaarin de periode 2023-2027. Uiterlijk 1 november dient het BIZ bestuur een schriftelijk verzoek tot BIZ subsidie voor het komende belastingjaar in bij het college. BIZ-bijdrage wordt jaarlijks bij wege van aanslag geheven en bepaald op basis van de WOZ-waarden van de panden die niet in hoofdzaak tot woning dienen.

Begraafrechten 
Begraafrechten omvatten het begraven van stoffelijke overschotten, het bijzetten van urnen en het onderhoud van graven op gemeentelijke begraafplaatsen. De tarieven zijn vastgelegd in de Verordening lijkbezorgingsrechten Drimmelen en mogen maximaal 100% kostendekkend zijn. In het verleden zijn de tarieven meerdere malen aanzienlijk verhoogd om meer kostendekkend te zijn. Om de begraafplaats aantrekkelijk te houden voor nieuwe begravingen, zijn hoge tarieven ongunstig. Ze kunnen zelfs resulteren in een verdere daling van het aantal begravingen en daarmee de inkomsten. Bovendien vervult de begraafplaats ook een parkfunctie, wat voor veel gemeenten een reden is om een lagere kostendekkendheid na te streven. Vanwege deze maatschappelijke betekenis zijn de tarieven niet kostendekkend.


Marktgelden en standplaatsen
De gemeente heeft weekmarkten op 3 locaties: het Dorpsplein in Terheijden, de Marktstraat te Made en de Nieuwstraat in Lage Zwaluwe. Voor het innemen van een standplaats op de weekmarkt wordt een recht geheven, het marktgeld. Daarnaast wordt een recht geheven voor de standplaatsen op overige locaties in onze gemeente. In verband met de maatschappelijke betekenis zijn deze tarieven niet kostendekkend.

Secretarieleges
Secretarieleges worden geheven ter compensatie van de kosten voor diensten van de gemeenten, bijvoorbeeld voor het verstrekken van reisdocumenten, rijbewijzen, uittreksels uit de BRP en Burgerlijke Stand, aanvraag Verklaring Omtrent Gedrag, huwelijksvoltrekkingen.

Leges omgevingsvergunning
Leges omgevingsvergunning worden geheven ter compensatie van kosten voor diensten van de gemeente, bijvoorbeeld voor bouwaanvragen, het kappen van een boom, het afwijken van het omgevingsplan e.d.

Leges Biesbosch 
Voor het in behandeling nemen van een aanvraag voor een vergunning voor bijvoorbeeld het varen met een rondvaartboot of een ontheffing voor het beoefenen van modelsport in het Biesboschgebied binnen de gemeentegrenzen van Drimmelen worden leges geheven.

Lokale lastendruk
In de volgende tabel wordt de lokale belastingdruk weergegeven. Voor de ontwikkeling van het tarief afvalstoffen- en rioolheffing volgen we de Kadernota 2026 en voor de onroerende zaakbelastingen de Wet Onroerende Zaken

Tabel Par.B-1
Lokale Lastendruk gemiddeld per huishouden Eenheden 2026 (opgave SVHW) Begroting 2025 Begroting 2026 Nominale stijging Procentuele stijging
Onroerende zaakbelastingen 12.869 € 344,47 € 353,77 € 9,30 2,7%
Afvalstoffenheffing 12.536 € 334,40 € 343,43 € 9,03 2,7%
Rioolheffing 14.265 € 271,76 € 279,10 € 7,34 2,7%
Totaal gemiddeld per huishouden € 950,63 € 976,30 € 25,67 2,7%

De omvang van de totale lokale lastendruk stijgt in 2026 als gevolg van hogere netto-lasten onroerende zaakbelastingen, afvalstoffen- en rioolheffing. 

De stijging van de onroerendezaakbelasting (OZB) wordt bepaald door de OZB-index. De tarieven worden vastgesteld op basis van de verwachte inkomsten uit de OZB en de Waardering Onroerende Zaken (WOZ)-waarde voor het betreffende belastingjaar (inclusief de verwachte stijging van de marktwaarde). De definitieve tarieven worden vastgesteld tijdens de Raadsvergadering op 18 december 2025. Als de marktwaarde meer of minder stijgt dan verwacht, wordt het tarief daarop aangepast. Bij een hogere marktwaarde gaat het tarief omlaag, en bij een lagere marktwaarde gaat het tarief omhoog.

Afvalstoffenheffing berekenen we met de gemiddelde kosten per aansluiting na inzet van de voorziening. We passen hier een vast recht en een variabel tarief toe. Het variabel tarief bestaat uit het betalen per lediging. Naast de kosten zetten we ook een voorziening afval in om grote schommeling te voorkomen. We verwachten ondanks stijgende kosten, door de inzet van de voorziening, dat het tarief niet meer zal stijgen dan gehanteerde indexering van 2,7%. 

Rioolheffing berekenen we met de gemiddelde kosten per aansluiting na inzet van de voorziening. De rioolheffing bestaat uit twee onderdelen. Te weten een vast recht en een variabel tarief waarbij we rekenen met watergebruik. We zetten ook een voorziening rioolheffing in om grote schommeling in tarief te voorkomen. Ook hier geldt dat we verwachten dat de stijging van het tarief niet meer dan de indexering van 2,7% zal bedragen.

Tabel Par.B-2.1
Overzicht kostendekkendheid Bestemmingsbelastingen / heffingen Retributies / rechten
Afvalstoffenheffing Rioolheffing BIZ Lijkbezorging Marktgelden/ standplaatsen Leges Totalen
Directe lasten -/- baten 2.950.158 2.375.931 25.000 160.029 48.910 1.452.713 7.012.741
Overhead 710.917 615.247 0 22.171 38.460 820.980 2.207.776
Rente 12.756 404.455 0 1.006 52 0 418.269
Btw 554.220 308.672 0 27.730 1.941 28.320 920.883
Totaal lasten 4.228.051 3.704.305 25.000 210.937 89.363 2.302.013 10.559.669
Totaal baten heffingen 4.088.000 3.589.365 25.000 130.173 26.750 1.902.216 9.761.504
Inzet voorzieningen (zie Tabel Finbgr-B2.2) 150.451 114.940 0 0 0 0 265.391
Totaal baten heffingen/ leges (incl. inzet voorziening) 4.238.451 3.704.305 25.000 130.173 26.750 1.902.216 10.026.895
Kostendekkendheid 100% 100% 100% 62% 30% 83% 95%
Tabel Par.B-2.2
Overzicht kostendekkendheid Leges Titel 1 Algemene dienstverlening Titel 2 Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning Titel 3 Dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn
Directe lasten -/- baten 620.626 808.099 23.988
Overhead 317.186 480.107 23.687
Btw 2.854 25.466 0
Totaal lasten 940.667 1.313.672 47.674
Totaal baten heffingen/ leges 711.300 1.147.201 43.715
Kostendekkendheid 76% 87% 92%

Algemene uitgangspunten kostendekkende tarieven
Voor het bepalen van de kostendekkende tarieven hanteren we de algemene informatie in de Handreiking kostentoerekening Heffingen, rechten en tarieven (VNG) en de notitie Lokale heffingen van de commissie BBV.

Voor het bepalen van de kostendekkende tarieven hanteren we de volgende uitgangspunten:
•    De gehanteerde index voor de tarieven in de tabellen van de begroting is de index op basis van de kadernota. Dit geldt niet voor de tarieven met een wettelijk maximum of voor tarieven die al maximaal kostendekkend zijn.
•    De basis wordt gevormd door de integrale kostprijs incl. overhead, omslagrente, bijdragen aan voorzieningen en de compensabele btw (voor riool, afval, diensten en gebruik van voor openbare dienst bestemde gemeentebezittingen).
•    Voor de berekening van de uurtarieven salarissen en de door te belasten overhead uurtarief wordt uitgegaan van 1.400 productieve uren per Fte.

Om het te heffen volume voor de afvalstoffen- en rioolheffing te bepalen gebruiken we de volgende uitgangspunten:
•    Voor de afvalstoffen- en rioolheffing geldt het systeem van gesloten financiering met duurzame, 100% kostendekkendheid. Hierbij maken we gebruik van een egalisatievoorziening (conform art 44, lid 2 BBV), voorcalculatie en nacalculatie.
•    Directe kosten toerekening van taakveld 7.3 voor de afvalstoffenheffing en van taakveld 7.2 voor de rioolheffing: dit zijn kosten voor de activiteiten die direct in verband staan met de geleverde dienst. De inzet van personeel rekenen we toe op basis van de voor 2026 berekende uurtarieven (zie Tabel Par.B-3).
•    De toerekening van de (toerekenbare) kosten straatreiniging/vegen is voor de afvalstoffenheffing 30% (taakveld 2.1) en voor de rioolheffing 55%. Straatreiniging/vegen doen we om 3 redenen. Voor het functioneren van de riolering, vanwege het nevenafval bij het (verkeerd) aanbieden en inzamelen van huishoudelijk afval en de verkeersveiligheid. Omdat we een landelijke gemeente zijn hebben we o.a. relatief veel bladafval in verhouding tot het nevenafval. Bladafval verstopt o.a. het rioolstelsel.
•    Van het zwerfafval blijkt circa 60% te bestaan uit nevenvervuiling bij de inzameling van huishoudelijk afval; de toerekening van de kosten zwerfafval worden daarom voor 60% toegerekend aan de afvalstoffenheffing (taakveld 2.1).
•    De toerekening van kosten stedelijk water en watergangen (taakveld 5.7)  is voor de rioolheffing 15% van de kosten die zijn gekoppeld aan één of meer van de vijf thema’s in het WRP: afvalwater, hemelwater, grondwater, oppervlaktewater en bedrijfsvoering.
•    Overhead: alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van het primaire proces (taakveld 0.4; zie voor de berekening zie tabel Par.B-3).
•    Alle kwijtscheldingskosten nemen we op in het tarief voor de afvalstoffenheffing (taakveld 6.3).
•    De extracomptabele rente toerekening berekenen we met de comptabele rente (zie paragraaf D. Financiering). Dit is een stelselwijziging ten opzichte van de begroting 2025. Daarin werd in de begroting gerekend met het externe rente tarief. Dit tarief lag hoger dan het omslagrente tarief waardoor zowel relatief als absoluut hogere kosten werden toegerekend aan de heffingen dan in de huidige berekening het geval is. 
•    De extra comptabele BTW toerekening: dit betreft de extracomptabel berekende compensabele BTW die kan worden toegerekend aan activiteiten waarvan de kosten worden verhaald via de afvalstoffen- en rioolheffing.
•    Het overheadtarief wordt bepaald door het totaal volume aan overheadkosten te delen door het totaal aan productieve uren van de primaire afdelingen (de programma's exclusief het programma overhead).  

Kwijtschelding
In de gemeente Drimmelen kun je kwijtschelding aanvragen voor de onroerendezaakbelasting, rioolheffing en afvalstoffenheffing. Voor andere belastingen wordt geen kwijtschelding gegeven.

De gemeente Drimmelen hanteert een kwijtscheldingsnorm van 100% van de bijstandsuitkering, terwijl de landelijke norm 90% is. Hierdoor komen meer mensen in aanmerking voor kwijtschelding. Dit betekent dat iedereen met een inkomen op bijstandsniveau kwijtschelding kan krijgen, zolang hij/zij geen vermogen heeft. Vermogen is bijvoorbeeld spaargeld, een auto of een huis.

Sinds 1 januari 2023 is de vermogensnorm voor kwijtschelding versoepeld. Inwoners met een laag inkomen mogen nu een kleine buffer hebben voor onverwachte uitgaven, zonder dat dit invloed heeft op hun kwijtschelding. Hierdoor kunnen inwoners wat geld opzij zetten en worden ze meer zelfredzaam.

Het totale bedrag voor de kwijtschelding van riool- en afvalstoffenheffing wordt verwerkt in de tarieven voor alle belastingbetalers in de gemeente. Dit betekent dat iedereen in de gemeente meebetaalt aan deze kwijtschelding.